zondag 31 maart 2019

Dromen van een houten Rijnstraat 8 bis

Het hoogste houten gebouw ter wereld is ruim 85 meter hoog, heeft 18 verdiepingen, staat in Noorwegen en is vorige week in gebruik genomen. Het zal niet heel lang het hoogste houten gebouw ter wereld blijven, want er lijkt zich iets van een wedloop af te te tekenen. Wenen, Chicago en Tokio hebben de achtervolging ingezet. Voor als nog lijkt Tokio te gaan winnen want daar zit een houten wolkenkrabber van 350 meter in de planning. Nog los van de krachtige symbolische meerwaarde van een duurzaam icoon zijn er flink wat voordelen te noemen van houten hoogbouw. Zoals gezegd duurzaam - zowel in de bouwfase, gebruiksfase als in de recyclingsfase - maar ook gezond binnenklimaat, goede akoestiek, isolerende werking (15x beter dan beton) en stressverlagend. Vanuit de gedachte - meedoen is belangrijker dan de wedloop winnen - droom ik meteen van een houten Rijnstraat 8 bis.  Ik denk dan CE transitieagenda bouw (38 pagina´s,  slechts 3 x hout), CE transitieagenda biomassa en voedsel (98 pagina´s, een bemoedigende 45 x hout), Actieplan Bos en Hout, inkoopkracht overheid en ik denk revanche Rijksgebouwendienst.









Reanimatie leren van het buitenland - Strategie voor een rechtvaardige transitie

Vorige week met het BIT olv Jessica met (bijna) alle collega´s van water en bodem (rum 130 deelnemers) een DOE-MEE sessie gedaan over samenwerking. Los van dat dit als een gezellige reünie voelde, kwam er ook nog eens een vervolgopdracht uit. Idee is om te bekijken welke gedragsfactoren maken dat leren van het buitenland zo moeizaam gaat (met focus op klimaatadaptatie). Collega Sjoerd ging hier op ons intranet al eens treffend op in. Het lijkt wel eens of we ons zelf overal koploper in lijken te vinden. En als we dan geen koploper zijn, nou dan toch zeker wel wereldkampioen. Nou ja waar de belemmeringen ook zitten niet leren van het buitenland lijkt een gemiste kans. Eerder beschreef ik al eens een mooie Europese guidance vol inkopbare buitenlandse voorbeelden over klimaatadaptatie. Dit weekend vond ik een mooie 'les´ uit Spanje. Daar hebben ze een overkoepelende strategie Energie en Klimaat, die gaat bestaan uit een Integraal Nationaal Plan Energie en Klimaat,  een Klimaatwet en - daar komt die - een Strategie voor Rechtvaardige Transitie. En dit weer nav een advies van de International Labour Organization. Nog los van de inhoud van zo´n strategie zit de les h'm er voor mij in dat alleen het geven van een eigen herkenbare plek in een overall strategie kan helpen te laten zien dat je gewicht geeft aan een rechtvaardigheidsprincipe.

Econoom Paul de Grauwe en de ongelijkheid

Van de week was econoom Paul de Grauwe te gast in het Vlaamse praatprogramma Nachtwacht. Niet één maar twee keer eerder schreef ik over de Grauwe. In zijn boek De limieten van de markt geeft hij aan dat het kapitalisme tegen zichzelf beschermd moet worden, omdat het anders stuk loopt op milieu of revolutie-opwekkende ongelijkheid. Zelf dacht hij dat milieu eerst aan de beurt was, maar in Nachtwacht gaat het juist om de ongelijkheid. Daarin betoogt hij - de Brexit, Trump en gele hesjes aanhalende - dat inkomstenbelastingen op hoge salarissen omhoog moet. Dat vindt hij - als liberaal pur sang - overigens ook voor de erfbelasting. Zijn tegenstander aan tafel (op plek nummer 20 van de rijkste Belgen) bakte er weinig van op het gebied van de tegenargumenten en kwam niet verder dan dat hogere salarissen voor de armen inderdaad nodig zijn en dat die betaald moeten worden uit bezuinigingen op de overheid. Over ongelijkheid gesproken....in de El Pais een flink stuk over het OECD rapport A Broken Social Elevator?How to Promote Social Mobility waarin schande wordt gesproken over de ranking van Spanje. Nou gelukkig voor de Spanjaarden....er is een land dat nog slechter scoort op sticky floors (mate waarin mensen die weinig verdienen, weinig blijven verdienen) en het omgekeerde fenomeen sticky ceilings.

zondag 24 maart 2019

Nieuw Zeeland het nieuwe Bhutan?-Nieuw Zeelandse PM neemt aanbevelingen uit The Origens of Happiness over

Aanjagers van het 'brede welvaart'-denken waren tot voor kort teruggeworpen op Bhutan als enige land ter wereld dat het beleid stuurt op Bruto Nationaal Geluk. Maar goed Bhutan is toch een soort van weinig democratisch en arm en staat mede daarom op een zuinige 95e plaats in het World Happiness Report 2019 (met NL gestegen van 6 naar plaats 5 (belangrijker: met een hogere score dan vorig jaar) en Finland net als vorig jaar op 1). In Nieuw Zeeland  - nu nog op plaats 8 (net als vorig jaar) - hebben ze mijn eerdere blog gelezen :-) en heeft de toch al zo inspirerende Prime Minister Jacinda Ardern  er voor gekozen vol op Bruto Nationaal Geluk in te zetten en dat ook nog eens door expliciet aan de goede knop te draaien. In de Financial Times geeft ze namelijk aan prioriteit te geven aan de geestelijke gezondheid van alle Nieuwe Zeelanders met speciale aandacht voor mensen onder de 24. En dat is natuurlijk ook precies wat aanbevolen wordt in The Origins of Happiness. Wat kan evidence-based policy toch een feest zijn!

Geld maakt gelukkig, maar maakt geld ook ongelukkig?

Bij het Hannah Arendt-podium sprak Martin van der Gaag over zijn boek De luxe van genoeg. Interessant en blijmoedig verhaal over gelukkig zijn met minder geld en minder consumeren. Zeg maar de Wrekkenkrant maar dan in een modern jasje. Maarten liet een plaatje zien uit het boek Your money or your live dat een modelcurve laat zien waarin mensen boven een bepaald consumptieniveau (of inkomen) juist weer minder gelukkig worden. Best leuk zo´n modelcurve voor believers in consuminderen, maar klopt het ook ? In een veel geciteerde studie van de grote Kahneman uit 2010 wordt dit verband namelijk niet gevonden; de curve vlakt af maar loopt na het bereiken van een geluksmaximum bij toen 75000 dollar gewoon netjes horizontaal door (daarbij werd wel onderscheid gemaakt in twee vormen van geluk, maar die laat ik hier even voor wat ze zijn) . In 2013 werd dit nog eens bevestigd maar in 2018 laten Jebb et al zien dat er toch iets van een optimum is (inmiddels 95000 dollar) waarna de gelukscurve juist weer naar beneden gaat. Een verklaring hiervoor kan gezocht worden in hogere werkdruk, tijdsinzet en verantwoordelijkheid die kan samenhangend met hoge salarissen, minder vrije tijd, toenemende materialistische waarden met bijbehorende onbevredigde wensen enz. Maar goed, tegelijkertijd concluderen de onderzoekers voorzichtig dat dit voorlopige bevindingen zijn. Het definitieve antwoord laat nog even op zich wachten maar ik kom er graag op terug als mijn inkomen boven de ton uitkomt. Nu heb ik wel net mijn P-gesprek gehad maar ik denk dat ik in een directie als de onze die erg open staat voor experimenteren volgend jaar een ijzersterk argument voor een flinke promotie in handen heb. Alles voor de wetenschap niet waar?!



Strategie: Early warnings of toch maar antifragility? - gemiste signalen en andere ideeën

Vrijdag bij een goed bezochte bijeenkomst van Future Consult geweest over Early Warnings. Centraal stond een in cocreatie met RWS geschreven rapport over de daar gebruikte succesvolle aanpak met een gestructureerde Early Warnings Systematiek (EWS) . Interessant - en ook zeker voor BIT - is het stukje over: "Hoe meet je succes?".  In het rapport wordt onderscheid gemaakt in meetbaar succes en in een meer impliciete doorwerking. Als voorbeeld van meetbaar succes wordt een wijziging in het Burgerlijk Wetboek genoemd. Dit als respons op een opgepikt negatief signaal. De Hoge Raad had een uitspraak gedaan die aangaf dat dijken in privé eigendom als opstal met bijbehorende verantwoordelijkheden moet worden beschouwd. Als voorbeeld van meer indirecte doorwerking zou je kunnen beschouwen het beïnvloeden van de mental maps van collega's op basis van met signalen opgehaalde kennis. Moeilijker te claimen - want niet meetbaar - maar daarom zeker niet minder waardevol. Tijdens de bijeenkomst werd nog even specifiek ingegaan op de spannende vraag welke signalen er zoal gemist zijn binnen de verschillende aanwezige organisaties. Dat vond ik een interessante vraag, want wat welke signalen toonden zich niet of werden niet opgemerkt, werden niet geselecteerd, niet geagendeerd of op welke signalen werd geen of onvoldoende (werkende) actie gezet? Als voorbeeld van een gemist signaal werd door één van de aanwezige waterschappers het tekort aan goed opgeleide waterexperts genoemd. Dat lijkt me er één van de categorie 'onvoldoende werkende actie' waar wel beleid op is ontwikkeld maar klaarblijkelijk nog niet met afdoende effect (vb human capital agenda onder de topsector water). Een RIVM collega benadrukte meerdere malen het risico van het missen van signalen, omdat de zoekers naar signalen ongemerkt zo ook hun eigen filters hebben of ze het vangnet niet breed genoeg uitgooien. Niet voor niets dus dat Taleb in zijn boek Antifragile nog al kritisch is op scenariodenken en het ophalen van signalen. Want hem betreft zie je de relevante zaken toch niet op tijd aankomen en kan je beter inzetten op een veerkrachtige, wendbare en antifragiele organisatie. Zelf denk ik dat je voor beide moet gaan. Dus voor én een Early Warning Systematiek én antifragility. En dan ben je er nog niet want naast het ophalen van signalen met interviews en literatuurverkenningen, is fysieke monitoring en inspectie van groots belang om bijvoorbeeld de toestand van kunstwerken goed in de gaten te houden. Denk bijvoorbeeld aan de Merwedebrug.

zondag 17 maart 2019

Verkiezingen: checkers, seekers en doubters opgelet!

Eerder schreef ik over checkers, seekers en doubters en over de klinkende overwinning van het Kieskompas op de Stemwijzer. Die situatie blijft ongewijzigd. Al moet gezegd, niet alle provincies doen mee in het Kieskompas. Bij de Stemwijzer voor Zuid-Holland moest ik bij een flink aantal stellingen voor neutraal/weet niet/ geen mening gaan zodat mij maximale partijfit maar 53% was. Bij het Kieskompas ging dat al een stuk beter. De stellingen lijken daar wat meer op het scherpst van de snede gekozen, zodat je echt verschillen gaat zien (behalve als je overal als antwoord 'neutraal' invult zoals ik bij de figuur hebt gedaan). In Zuid-Holland doen de partijen Jezusleeft en FvD niet mee. Die hebben volgens de site van het Kieskompas namelijk geen bronnen aangeleverd, respectievelijk helemaal niet gereageerd. Tja, verder geldt dat de verkiezingen misschien wel echt over de Eerste Kamer gaan. Nu wil het toeval dat er concurrentie bij is voor het Kieskompas namelijk de stemchecker van de Volkskrant. De stemchecker blikt terug op het stemgedrag van politieke partijen in de Eerste Kamer. Kijk dat is nuttig. Geen gedocumenteerde voornemens met elkaar vergelijken maar echt stemgedrag, Al kunnen partijen die nog geen zetel in de Eerste Kamer hebben dan weer niet mee doen. Veel stem-check, seek en doubt- plezier!!



Klimaatgesprekken om verschillen in waardenorientaties te overbruggen?

Vorige week besprak ik het I&O-research rapport duurzaam denken is nog geen duurzaam doen. Allereerst goed te weten dat eerste auteur Peter Kanne op 4 april het rapport op de Rijnstraat komt presenteren tijdens een DCO-BIT coproductie. Allertweedst, het rapport bevat ook een bewerking van Schwartz's value theorie (zie de figuur uit het rapport onder). Die Schwartz is daarbij niet over één nacht ijs gegaan. Op basis van enquêtes in 44 landen heeft hij met wat tussenstappen tien motivationele waarden onderscheiden en daar de twee assen bij bedacht die ook in de figuur terugkomen.  De as - openstaan voor verandering - versus - conservatisme, en de as - self-enhancement - versus -  self-transcendence. Vooral die laatste as lijkt nogal belangrijk voor het verklaren van milieuvriendelijk gedrag.  Na enig turen naar de figuur krijg je wel een idee waar je zelf uithangt en krijg je ook meteen idee waarom het vaak niet zo lekker botert tussen mensen in verschillende kwadranten. Gevoelens van morele superioriteit komen natuurlijk ook snel om de hoek kijken. Sociaal-psychologe Naomi Ellemers schrijft daar mooi over. Mensen omringen zich het liefst met mensen die precies even goed of slecht zijn. Mensen met een lagere morele standaard zijn lastig want niet te vertrouwen, mensen met een hogere morele standaard bedreigen ons positieve zelfbeeld.  Ellemers noemt dat laatste ook als verklaring van waarom veel mensen vegetariërs zo irritant vinden. Misschien slagen de uit het UK overgewaaide klimaatgesprekken.nl (en in Tegenlicht) er wel in de assen te overbruggen al zullen niet alle kwadrantbewoners in gelijke mate mee willen doen aan deze gesprekken. 


Gelezen: Draagvlak - excuus voor getreuzel en gelanterfant of toch broodnodig?

Met dank aan collega Addie een origineel opstandig stuk gelezen in Vrij Nederland over draagvlak voor het klimaatbeleid. De vraag die in het stuk gesteld wordt is - in mijn eigen woorden - : "Hoe komt het dat draagvlak helemaal geen randvoorwaarde was bij tabaksaccijnzen, of snelheidsbeperkingen op de weg, of afschaffen dividendbelasting en bij klimaatbeleid ineens wel?" Het antwoord van auteur Evert Nieuwenhuis is: "Dit gedweep (met draagvlak voor klimaatbeleid) is niets minder dan angst voor de kiezer. Angst om in verkiezingstijd een ongemakkelijke waarheid te verkondigen. Het streven naar draagvlak is onversneden tegenstribbelen en een fraai excuus voor getreuzel en gelanterfant". Sowieso al punten voor de schone taalkundige formulering. Nu nog even bedenken in hoeverre ik het met hem eens ben. Tja angst is dan wel een slechte raadgever maar met een electoraat op drift komt die niet uit het niets. Daarnaast denk ik dat de wickedness van het klimaatprobleem hier wellicht onbewust bijdraagt aan de geuite behoefte aan draagvlak. Bij 50 cent extra op je pakje sigaretten blijft de financiële schade nog immer lager dan de longschade een weet je waar je aan toe bent als roker. Bij klimaatverandering weet je dat je het niet weet - het gaat je op allerlei manier geld kosten maar je weet niet hoeveel, wanneer en met welk effect. Uiteindelijk lijkt me draagvlak daarom toch wel erg nodig. Al kan dat volgens Nieuwenhuis ook achteraf: "Een politiek leider creëert draagvlak voor de besluiten die hij noodzakelijk acht en laat zich niet leiden door draagvlak". Niet vergeten... in het stuk staat ook nog een interessante verwijzing naar een CBS-rapport over de emissie-intensiteit van de Nederlandse industrie. De Nederlandse industrie stootte in 2016 ongeveer 50% meer broeikasgassen uit per euro toegevoegde waarde dan het EU-gemiddelde en is tussen 2010-2016 relatief weinig afgenomen tov de andere Europese landen.             

zondag 10 maart 2019

Strategie: CO2 eerlijk duurt het langst

Met het I&O-Research rapport Duurzaam denken is nog niet duurzaam doen weet opdrachtgever Binnenlands Bestuur knap de headlines te halen. NRC lijkt wat gescooped maar pakt dit weekend uit met een inzichtelijk en meer kwalitatief (ipv kwantitatief) onderzoek. Wat betreft de CO2-bijdrage van burgers laat I&O goed zien wie de grote klimaatenaaiers (mooi gevonden DWDD-woord) zijn; boven modaal verdienende, hoog opgeleide mannen zijn met afstand de grootste boosdoeners. Ikzelf dus als het ware. Tijd om die eens goed aan te pakken vanuit het ‘de vervuiler betaalt’-principe. Flink wat respondenten van het I&O onderzoek schrikken bijvoorbeeld niet echt van het verdubbelen van vliegticketprijzen voor Europese bestemmingen (1/3 van de respondenten). PBL/SCP werk aan beleidslegitimatie laat overigens zien dat zowel burgers als bedrijven veel waarde aan ‘eerlijkheid’ van maatregelen toe kennen. Dat is dus meer dan een aandachtspuntje bij het voorspellen van de acceptatie van klimaatmaatregelen: het gaat dan om eerlijkheid voor burgers tov bedrijven (het NRC-artkel gaat hier mooi op in) én die tussen burgers onderling. Het onderzoek laat zien dat er ook wel besef is dat er wat moet gebeuren al zakt dat de laatste maand flink in. Verliesaversie, status quo bias, cognitieve dissonantie en comfortbiedende bias-bevestigende factfree politcs en media kunnen zomaar de oorzaak van dit inzakken zijn. Het NRC artikel doet -net als Trouw - een dappere poging wat te factchecken, maar omdat het waarschijnlijk net niet de feitenkennis van de NRC lezer is die gecorrigeerd dient te worden, moeten we echt iets en iemand gaan bedenken om het bereik van factchecks te vergroten of anderszins nepfeiten aan te pakken. Ere wie ere toekomst, Binnenlands Bestuur -of eigenlijk Peter Kanne de auteur van het onderzoek - trekt wat mij betreft de juiste conclusie 'De sleutel van de overheid ligt in een combinatie van positief prikkelen en hardere wetgeving en handhaving daarvan. De geschiedenis leert dat de overheid op deze manier succesvolle veranderingen teweeg kan brengen, ook bij onderwerpen waar over veel weerstand bij burgers bestaat. Denk bijvoorbeeld aan de helm- of gordelplicht of het rookverbod in de horeca'. En bij positief prikkelen komt BIT natuurlijk om de hoek kijken. (Foto: bron I&O research).


Kennis:NWO aan de slag met gedrag en transities - een schot in de BIT-roos

Mooi dat NWO een call uit heeft staan over transities versnellen via gedragsverandering. Nu dat is natuurlijk wel een schot in de BIT-roos. Vrijdag organiseerden ze een matchmakingsbijeenkomst om onderzoekers, topsectoren en overheden (nou ja euh alleen student Joris en ik dus) aan elkaar te koppelen. Ook voor de IenW transities viel er zeker wat te halen (vb MaaS, elektrische auto, stadslogistiek) en in de call wordt zelfs naar klimaatadaptatie verwezen. Zeker kansen dus, vooral omdat ik een paar keer veel te hard geroepen heb dat we er als publieke cofinancieerder wel mogelijkheden zien. Maar goed met een cofinancieringseis van maar 5% zou het natuurlijk ook best mal zijn als we hier niets mee deden. Ik mocht ook meteen bij het panel aanschuiven met oa Jan Jonker (Radboud) en Albert Veenstra (Topsector Logistiek) maar dat was vooral een race naar de borrel. Jan Jonker mocht eerder op de middag ook een mini-college geven over transitiemanagement waarin ik de term societal readiness level als relevante tegenhanger van de technological readiness level leerde kennen. Ik werd dit weekend wel wat meewarig aangekeken door een koffiecollega toen ik haar vertelde dat ik die term nog nooit eerder gehoord had. Maar goed dat heb ik dan weer.  


    

Kennis:Masterclass vergroening van de luchtvaart

Had me bij deze bijeenkomst een beetje door de titel op het verkeerde been laten zetten, want het ging maar heel zijdelings over vergroening. Waar ik gehoopt had op analyses van de kansen van synthetische kerosine en elektrisch vliegen gingen het over aanvliegroutes, slim stijgen en dalen en geluidsoverlast. Dat neemt niet weg dat ik toch altijd weer door de inhoud gegrepen raak. Zo ook nu. Vooral het verhaal van Dick Simons over het meten van vliegtuiglawaai middels akoestische beeldvorming vond ik zeer interessant, helemaal vanwege de recente Kenniskamer over citizen science. Helder ging hij in op de ingewikkeldheid rond geluidsmetingen en de eenheid Lden. Maar goed helder of niet....het blijft ingewikkeld. Het is dan ook niet zo heel gek dat burgers rond luchthavens als snel het idee krijgen dat ze voor de gek gehouden worden met dat gegoochel met de logaritmische decibelschalen. Je zou willen dat dat anders kan, maar toch - zo begrijp ik - past de decibel het beste bij het onderscheidend vermogen van het menselijk oor in 120-stapjes.  De dia's komen nog op IenW intranet maar de tweehoofdboodschappen zijn wat mij betreft: (1) Dick liet zien dat de gemeten geluidsoverlast in Lden is de afgelopen jaren toch flink aan het dalen op alle meetpunten rond Schiphol (op ééntje na); (2) het is net als met de banden van de elektrische auto, bij elektrisch vliegen gaat het vliegtuigframe meer herrie maken dat de motoren (maar in totaal wel flink minder).     

zondag 3 maart 2019

Gelezen:Geluk als beleidsdossier


Geluk is een terugkerend thema want dit is is al weer mijn 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, negende geluksblog. Het blijft dan ook een fascinerend en een fascinerend verwaarloosd onderwerp. Zo niet bij ING want daar heeft werkgeluk een hoofdrol gekregen in de nieuwe CAO. Het Financieel Dagblad bericht dat ING daartoe een pool van 'werkgelukbrengers' introduceert. Deze mensen zorgen dat de collega's tijd en ruimte krijgen voor scholing en zorgtaken. Dat is natuurlijk al goed nieuws, maar in Binnenlands Bestuur (8/2/2019) is te lezen dat de Limburgse gemeente Roerdalen een gelukscoördinator heeft aangesteld die vooral ook gaat over het geluk van de inwoners (en niet zozeer dat van de gemeenteambtenaren). Samen met de bewoners zijn er 26 geluksplekken aangewezen met een omschrijving van geluk en vragen die je aanzetten iets te doen aan jouw eigen geluk of dat van anderen. Bij dit alles wordt samengewerkt met de Erasmus Universiteit. In het artikel in Binnenlands Bestuur wordt uitgebreid uitgelegd waarom dit allemaal niet zweverig is. Dit zou niet nodig moeten zijn denk ik dan, want dit is gewoon een goed idee passend bij de 40% beïnvloedbaar geluk (zie link 2). Ik zou zeggen tijd om met de brede welvaartsindicator onder de arm op bezoek te gaan bij koploper gemeenten als Roerdalen, Schagen en Peel en Paas.    

Gelezen: CE en de consumenten-attitude t.o.v. tweedehands spullen

Maandag start student Joris bij BIT (Suzanne!) met zijn stage gericht op attitudes tov tweedehands spullen. Net op tijd heb ik mij wat ingelezen op deze interessante materie. Net als PBL in CE op de kaart is er in de vakliteratuur wat zorg over de sterke focus op de R's onderaan  de R-ladder ( recycling) en weinig op de bovenste treden van de R-ladder (refuse, reduce, reuse).  Ranta et al laten zien dat zowel in China, de US en in Europa institutioneel eigenlijk alleen aandacht is voor recycling. Een uitgebreid Zweeds artikel mede mogelijk gemaakt door Ikea verkent daarom de attitudes tov tweedehands, huren&leasen, en deeldiensten voor - hoe kan het ook anders - meubels en huisraad. Bedden en matrassen en dergelijke willen de meeste mensen niet tweedehands kopen ivm zorgen rond hygiëne. Tafels en stoelen vormen dan weer minder een probleem: 63% wil best een tweedehands tafel of stoel kopen in de eerste plaats om economische redenen (49%), om uniek te willen zijn (25%) of om milieugevoelens (14%). Als aanvullende redenen worden genoemd hoger kwaliteit, niet meer nieuw te verkrijgen, design en leuk om op tweedehandsjacht te gaan. Mijn eigen n=1 waarneming past daar wonderwel bij. Toen we naar Scheveningen verhuisden hebben we twee tweedehands vloerkleden, twee eettafels (grote en een kleinere bijzet van hetzelfde type (en hoogte!) en een logeerslaapstoel gekocht (minder hygiënisch,  maar toch voor de logees :-)). En - dat zullen ze in Zweden leuk vinden - allemaal spullen van Ikea. Ikea want...demontabel, te bekijken en te beproefzitten in showroom Sven, en een enorm aanbod op Markplaats zodat je prijzen en afhaalafstanden kunt vergelijken. En hoe zit het dan met huren& leasen en delen? Meubels huren of delen doet men graag tijdelijk voor een feestje, maar bezorgdheid rond hygiëne en vertrouwen zitten in de weg en er is ook een flinke groep die gewoon erg hecht aan hebben, hebben, hebben. De studie bevat in ieder geval flink wat aanknopingsmateriaal om obstakels met (gedrags)interventies te lijf te gaan. Precies wat de Wereldbank voorstelt te gaan doen.