HNW: Emailinfarct

Tegenwoordig wordt je al net zo geterroriseerd door artikelen over email dan door die vermalijde emails zelf. Maar goed donderdag heb ik mijn emailachterstand weer helemaal weggewerkt en daar ben ik bijna de hele dag mee bezig geweest. Ja een paar dagen griep heeft ook zo z'n voordelen. Als je emails echt de aandacht geeft waar de verzenders toch ook wel weer recht op hebben verslindt dat dus heel wat tijd. En als emails ergens lak aan hebben dan zijn het wel vooraf bedachte prioriteitenlijstjes. Enfin ik stond weer even open voor het zoveelste artikel over emailmanagement met deze keer een top 6 van tips om rekening mee te houden met een analyse van welke tips wel en welke niet werken. Komen ze (1) liefst iedere dag en anders minimaal iedere derde dag je emailbox helemaal leeg (werkt); (2) beantwoord de mail gelijk na het lezen (werkt). Beetje volgens de filosofie van Getting Things Done - alles maar een keer aanraken; (3) schuif de verantwoordelijkheid van je af (werkt). Gaat om de mails waar je geen zin in hebt of waar je niet goed bergjpt wat je er mee aanmoet. In dat geval liefst bellen of anders mailen om nog een keer te vragen wat er nu precies vanje verwacht wordt. (4) schrijf je uit voor Nieuwsbrieven (werkt). De helft lees je toch niet is het idee; (5) Maak mapjes (werkt niet). Zelf hou ik wel van mapjes maar bijhouden kost wel wat extra tijd; (6) Niet vaker dan drie keer per dag je inbox openen (werkt niet). Inderdaad lastig om de verleiding te ondrukken. Maar zet dan in ieder geval de geluidjes uit!   

HNW: Ode aan het whiteboard; papierloos en toch handgeschreven

Vandaag glezen over een bedrijf dat 100% papierloos werkt en zelfs het toiletpapier heeft uitgebannen (Ja, ja). Eerder stond deze week in de krant dat 'uit onderzoek is gebleken dat' studenten die hun aantekeningen handgeschreven maken college's veel beter onthouden dan studenten die dat op een laptop of ipad doen. Als je met de hand schriijft schijn je veel beter na te moeten denken over wat je wel en niet opschrijft. Het gevolg is dat je dan de stof ook al beter verwerkt. Dit terwijl men in Finland op het punt staat pen en papier uit het onderwijs te verbannen. Tja, papierloos is natuurlijk mooi, maar gooi je niet de kracht van het handschrijven met het badwater mee? Gelukkig is er het whiteboard nog bedacht ik me later. Hoe dan ook, ik moet zelf ook zeggen dat ik veel liever een mindmap ouderwets handgeschreven (op papier, oeps) maak dan via een app op de ipad. 

Innovatie: Start A-team ruimtelijke klimaatadaptatie

Afgelopen maandag mocht ik de startbijeenkomst van het team van adviiseurs voor de ruimtelijke klimaatadaptatie begeleiden. Iets meer dan de helft van de inmiddles al 60 aangemeldde adviseurs was aanwezig in het Beatrix Theater in Utrecht. Voor mij als rechtgeaarde musicalhater was dit natuurlijk wel even een drempel, maar - eerlijk is eerlijk - de ruimte zelf was heel plezierig. Al snel bleek overigens wel dat de ruimte wat klein was voor het aantal deelnemers (of aan het aantal deelnemers te groot natuurlijk, daar wil ik vanaf zijn). Na de start mochten de deelnemers aan de slag met elkaar interviewen om elkaars kenniskaarten in te vullen moet als doel om de totale reikwijdte aan expertises in beeld te brengen. Dat werkte wat mij betreft erg goed en leverde - luchtig observerend - heel wat mooie gesprekken op. Daarna in drie groepen aan de slag om te praten over communityvorming tussen de adviseurs, het uitdiepen van de kenniskaarten op zoek naar hyaten, en de meer praktische kanten over matching van vraagstellers en adviseurs. Daar hoort natuurlijk wat storming bij omdat er sprake van sterk verschillende beelden over hoe klimaatadaptatie optimaal aan te vliegen, en omdat er in deze fase nog geen goed beeld kan zijn van de vraag. Een aparte uitdaging is dat de groep adviseurs naast flink wat mensen van overheden ook wat mensen van marktpartijen bevat. Die laatste groep vindt het soms nog wat moeilijk om de acquistieknop uit te zetten en een aantal mensen lijkt het predikaat van door IenM benoemd adviseur te willen gemisbruiken om bij nieuwe klanten voet aan de grond te krijgen. Nu ja niemand heeft gezegd dat de Energieke Samenleving zonder uitdagingen is. Overigens weer geweldig om de inhdoudelijke drive en toewijding van de watermensen mee te maken.

 

Kennis: Jong IenM (niet) op bezoek bij KNMI

Van de week een sessie geleid bij KNMI over vraagsturing voor jong IenM verenigingen. Zo'n 50 jonge IenM'ers waren aanwezig. Exemplarisch en droevig was dat de zes deelnemers van de bestuurskern die zouden komen, allemaal kort van tevoren hadden afgezegd. Dat is natuurlijk een jammerlijke vertoning en beloofd niet echt een cultuuromslag naar uitgerijpt kennisbesef bij beleid. Desalniettemin was het een prima bijeenkomst. KNMI directeur Myriam van Rooij had een interessant blijvende speech zonder dia's waar na we een panlediscussie deden aan de hand van stellingen oa over de mate waarin opdrachtgevers zouden moeten sturen bij vraagsturing maar bijvoorbeeld ook bij de formulering van onderzoeksconlusies. Had het kunstje van de sessie over Leren door Doen herhaald door bij iedere stelling een tegenstelling te formuleren. Dat pakte nu ook goed uit. Deze keer niet stemmen met de voeten maar met groen of  rood. Organisator Lianne van der Veer had de rode en groene briefjes netjes rug tegen rug tegen elkaar aangeplakt zodat de wijsneuzen in de zaal niet twee briefjes tegelijkertijd op konden steken:-). Goed om te zien dat er tot na de sessie nog steeds oprechte belangstelling was om zich te vergapen aan de rondleiding in de werkkamer en aan de 3D-demonstratie van het 3D- weermodel. Vandaar de sunglasses in the dark foto hieronder.  Na afloop nog wat nagepraat met jong PBL'ers die allemaal geplaagd worden door tijdelijke contracten. Mooi bruggetje met mijn blog over het OR congres van een paar weken terug. 

Kennis: Verkenningstafel windenergie in Amersfoort

Na één maand geleden uit Amersfoort naar Den Haag verhuist te zijn, was dit al weer de tweede keer dat ik voor het werk naar Amersfoort moest. Ik begin een complot te vermoeden. Hoe dan ook het was een prettig, door RIVM georganiseerd samenzijn waarin de beeldvorming rond windenergie geëxtraheerd werd uit de aanwezige zogenoemde 5 O's: ondernemers, omwonenden, organisaties, onderzoekers & overheden. Ik moest tot twee keer toe een dialoogsessie over onderzoek leiden en dat was mij een waar genoegen. Bij het onderdeel toekomstbeelden werd wederom gepleit voor een duidelijke stip op de horizon op weg naar 100% duurzame energie (een door het Rijk vastgelegde opgave in pentajoule per provincie en aan de provincie om te zoeken naar de optimale mix wind, zon, biomassa). Ook een oproep voor goede en handhaafbare normen. Nu nog moet een handhaver in de Rijnmond nog handhaven op een 5 jaarsgemiddelde voor slagschaduw van een windturbine. Ik was niet blij voor deze meneer. Een lobbyist in dienst van zo'n 150 lokale actiegroepen wist met goede voorbeelden aan te geven dat een goede procesvorming en beinvloedingsruimte voor omwonenden veel zo niet alle weerstand weg kan nemen. Hij vertelde mooie voorbeelden van hoe het echt beter kan met beinvloedingsruimte. Niet standaard de molen 's nachts in de stille modus, maar juist in de zomer vroeg in de avond al in de stille modus, dan mag die in de winter 's nachts geluid maken. Alleen een zeer verstokte roker gaat in de winter in z'n tuin zitten. In zijn algemeenheid was de lobbyist niet per se enthousiast over stillere windmolens. In zijn ervaring leiden die vooral tot kortere afstand tussen windmolens en huizen en niet tot minder geluidsoverlast. Innovatie in dienst van normopvulling als het ware. Als praktische oplossing voor verhogen van de acceptatie werd door weer een ander genoemd om omwonenden gewoon een stukje gratis energie te geven als compensatie. O ja, mooi aan de werkvorm was ook een goede korte presentatie in 5 sheets door TNO waar in de stand van de wetenschap werd neer gezet. Onder andere geleerd dat de hinder van windenergie per decibel een stuk hoger is dan van vliegtuigen, auto's en treinen. En natuurlijk ook dat de gevoeligheid voor geluidsoverlast sterk verschilt met leeftijd en sowieso van persoon tot persoon. Alleen maar aandacht voor het voldoen aan objectieve normen, gaat niet helpen om de gepercepieerde hinder voor gevoelige personen weg te nemen. Ten slotte nog twee mooie lessen uit het buitenland: (1)  In Denemarken is veel minder weerstand omdat veel omwonenden medeeigenaar zijn van lokale windturbines. Als je er geld aan verdient is hinder ook maar een dingetje, althans zo lijkt het. (2) de internationale collega's van een Greenpeace-deelnemer konden maar niet begrijpen waarom er in NL zoveel weerstand tegen windmolens is: "You guys are all about windmills and wooden shoes, aren't you?!" 

Kennis: Interview over werking van kennisplatform water

Ter voorbereiding van de thematische Kenniskamer 'Kennis voor decentrale overheden' zijn we op zoek naar bestt practices ( nou vooruit gewoon practices zijn ook al goed) over samenwerking rijk/regio bij vraagarticulatie, kennisprogrammering en kennisdisseminatie. Vandeweek interviewde ik onze eigenste Olga Clevering over haar ervaringen met het kennisplatform Water. Begaan met kennis als Olga is, had zij zich goed voorbereid en had tijdens de voorbereiding aan de hand van een tekst in het Nationaal Bestuursakkoord Water de geboorte van het kennisplatform gedateerd op 2003. Succesfactor van het kennisplatform was het National Waterplan waarvoor het kennisplatform de kennisagenda moest aanleveren. De wettelijke verschijningsdatum van het Nationaal Waterplan leidde tot momentum en - als van zelf- tot goede aansluiting van de kennisvragen bij de in dat zelfde plan geschetste beleidsopgaven. Uit een evaluatie van het kennisplatform blijkt dan weer wel dat de prioritering van de kennisvragen niet optimaal verlopen is. De ranking leek wel eens plaats te vinden aan de hand van wie toevallig aanwezig was, of wie het hardste riep (mijn eigen woorden). Ook gaven de regionale partijen in de evaluatie aan dat RWS als grootste financieel teveel een stempel drukte op de programmering. Olga adviseert dan ook dat (1) alle betrokken partijen naast een gemeenschappelijke kennisagenda ook hun eigen kennisagenda moeten houden, (2) dat prioritering individueel door alle partijen zou moeten gebeuren en dat je dan (3) gezamenlijk kan programmeren op basis van prioriteiten die gemeenschappelijk hebt. De rest programmeer je zelf, of niet. Een uitdaging voor de toekomst aldus Olga is het verbinden van korte termijn vraagstukken aan lange termijn vraagstukken. Uiteindelijk gaat er dan om dat rijk en regio met elkaar de verantwoordelijkheid nemen voor de kennisbasis op de lange termijn. Meedenken én meebetalen ook richting  de wetenschapsagenda is dan het devies.

Kennis: Herfstkennislunch

Met het vallen van de blaadjes werd het hoog tijd om als kenniscoordinatoren en kenniscontactpersonen binnen IenM weer eens bij elkaar te komen. Los van het informele rondje om weer eens van elkaarte horen waar een ieder zoal mee bezig is, was er een verrassingsoptreden van Edwin Horlings (Rathenau Instituut). Hij had een prachtige combipresentatie over (1) het rapport Verstand op veilig; over mogelijke negateve impact van bezuinigingen en vraagsturing op aandacht voor onderzoek naar veiligheid bij de rijkskennisinstituten. (2) een studie naar het kennisbeleid bij verschillende Ministeries waaronder IenM. Echt een goed verhaal en Edwin wist mij nog even op droogkomische wijze strategisch in verlegenheid te brengen door te stellen dat ik hem had uitgenodigd juist omdat ik wist dat IenM goed uit dit vergelijkende onderzoek naar boven was gekomen.

Innovatie: Aftrap OR verkiezingen

Bijna de laatste dag voor mijn vakantie in de Jaarbeurs in Utrecht de aftrapbijeenkomst voor de OR verkiezingen voorgezeten. Zo'n 100 mensen kwamen daar op af, waarvan zo'n 35 mensen die nog niet in een OR zitten. En dat laatste aantal viel mij zeker mee, omdat ik vooraf dacht voor een wel heel bekende eigen parochie te moeten preken. Had zelf alleen maar meegedacht met het programma toen het al bijna klaar was, dus kan ik zonder borstklopperij beweren dat het een inspirerende dag was.....en dat was het. Sterk van onze SG Siebe dat hij er gewoon de hele dag bij was en met vuur en vlam (om in parochietermen te blijven) het OR-werkpromote. Doel van dit alles om bij deze verkiezingen voor alle dienstonderdelen met een OR meer dan twee keer meer kandidaten als verkiesbare plekken te hebben, minimaal 30% nieuwe leden en een goede afspiegeling van het personeelsbestand in de OR te krijgen. Ook echt wat vernieuwende ideeën gehoord in de discussie die ik jullie niet wil onthouden: (1) Trainees lopen gedurende een van hun half jaar sessies voor 1 of 2 dagen in de week stage bij de OR van het dienstonderdeel waar ze dan zitten. Tuurlijk een ontzettend goed idee om de waarnemingen van verse ogen gelijk in de OR te laten landen; (2) regelementen aanpassen zodat mensen niet eerst een jaar in dienst moeten zijn voor ze zich kandidaat kunnen stellen. Dit vooral om het grote aantal tijdelijke collega's bij bijvoorbeeld KNMI en PBL ook een stem te geven in de medezeggenschap. (3) veel meer dan nu aandacht voor OR werk in de RKW gesprekken. Waarbij de OR voorzitter of andere OR-leden als informant optreden. Dit om te onderstrepen dat OR-werk ook echt werk is. O ja wat ik ook nog wilde zeggen is dat de zaalopstelling mij erg deed denken aan een Amerikaans liefdadigheidsdiner en dat de Departementale OR een erg kek filmpje heeft gemaakt over het OR werk. Dat komt binnenkort vast op intranet. Enneuh ik heb ook beloofd nog een oproep te doen aan jullie om je kandidaat te stellen voor de OR. Niet in de laatste plaats denk ik dan natuurlijk aan Marjolein en Robbert. Nu maar hopen dat ze tot hier doorlezen.

Kennis: Deltaconferentie

Ook dit jaar weer naar de leukste waterreunie van Nederland geweest nl het Deltacongres. Was dit jaar (heb ik weer) op 500 meter van mijn oude huis in Amersfoort in de tot bijeenkomstruimte omgetoverde wagenwerkplaats van de spoorwegen. Het voelde een beetje als verraad dat het congres juist nu - 1 maand na mijn verhuizing - in Amersfoort plaats vond. Nu ja het gaf me wel de gelegenheid er in de middagpauze even tussen uit te piepen voor een controle bij de tandarts (nul gaatjes). Tijdens het plenaire deel in de ochtend bleek al snel dat de oude wagenwerkplaats dan misschien wel geschikt is als ruimte voor bijeenkomsten, maar niet voor bijeenkomsten waar door een grote groep geluisterd moet worden naar sprekers. Een smalle, wat lage, erg langwerpige ruimte met een klein podium vooraan en haaks op de mensenmassa en een matige geluidsinstallatie vormden dan ook de ideale omstandigheid voor afhakers en gezellige doorkletsers (ik beken). Dagvoorzitter Helga van Leur en zelfs Wim Kuiken konden de mensen dan ook niet tot stilte manen. Maar goed niet getreurd daar gaat het bij een reunie natuurlijk ook helemaal niet om. Gelukkig was er heel veel tijd om elkaar informeel te ontmoeten en bij te praten. Zeg maar een netwerkevent maar dat het dan congres heet. De opblaastenten voor de break outsessies waren veel te klein om alle belangstellenden kwijt te kunnen. Maar goed niet getreurd daar gaat het bij een reunie natuurlijk helemaal niet om. Heerlijk met iedereen bijgekletst. Ik kan niet wachten op die van volgend jaar.