Klimaatgesprekken om verschillen in waardenorientaties te overbruggen?

Vorige week besprak ik het I&O-research rapport duurzaam denken is nog geen duurzaam doen. Allereerst goed te weten dat eerste auteur Peter Kanne op 4 april het rapport op de Rijnstraat komt presenteren tijdens een DCO-BIT coproductie. Allertweedst, het rapport bevat ook een bewerking van Schwartz's value theorie (zie de figuur uit het rapport onder). Die Schwartz is daarbij niet over één nacht ijs gegaan. Op basis van enquêtes in 44 landen heeft hij met wat tussenstappen tien motivationele waarden onderscheiden en daar de twee assen bij bedacht die ook in de figuur terugkomen.  De as - openstaan voor verandering - versus - conservatisme, en de as - self-enhancement - versus -  self-transcendence. Vooral die laatste as lijkt nogal belangrijk voor het verklaren van milieuvriendelijk gedrag.  Na enig turen naar de figuur krijg je wel een idee waar je zelf uithangt en krijg je ook meteen idee waarom het vaak niet zo lekker botert tussen mensen in verschillende kwadranten. Gevoelens van morele superioriteit komen natuurlijk ook snel om de hoek kijken. Sociaal-psychologe Naomi Ellemers schrijft daar mooi over. Mensen omringen zich het liefst met mensen die precies even goed of slecht zijn. Mensen met een lagere morele standaard zijn lastig want niet te vertrouwen, mensen met een hogere morele standaard bedreigen ons positieve zelfbeeld.  Ellemers noemt dat laatste ook als verklaring van waarom veel mensen vegetariërs zo irritant vinden. Misschien slagen de uit het UK overgewaaide klimaatgesprekken.nl (en in Tegenlicht) er wel in de assen te overbruggen al zullen niet alle kwadrantbewoners in gelijke mate mee willen doen aan deze gesprekken.