zondag 1 november 2020

Onderhoud democratie - kwetsbaarheid en weerbaarheid

Tamar de Waal heeft een prachtig essay geschreven voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei. In Tussen kwetsbaarheid en weerbaarheid, over het belang van burgerschap. Ik zou zeggen allemaal lezen; 91 van die mini-ipad pagina’s die kan je hebben. Omdat jullie het toch allemaal gaan lezen  zal ik er nu niet al te uitgebreid op ingaan. De Waal haalt daarover Renan aan, die al in 1882 nationale identiteit beschreef als 'bestaande uit een combinatie van collectief herinneren en collectief vergeten van onderdelen van de geschiedenis'. Treffend lijkt me. De Waal vat de kritiek op het moderne liberalisme kort samen; ‘het heeft te weinig oog heeft voor het belang van de gemeenschap voor politiek samenleven: individuen moeten ‘ingebed’ zijn om oordelen te kunnen vormen, zinvol te bevragen wat gerechtigd is en solidariteit te voelen. Burgers moeten voldoende geïnformeerd, gemotiveerd en maatschappelijk betrokken zijn opdat de democratie kan floreren. Als het bijvoorbeeld aankomt op financiële keuzes, klimaat of gezondheid, moeten burgers bereid zijn tot redelijkheid, samenwerking en matiging als dat nodig blijkt.’ Het is dus ‘ongewenst dat burgers zich vooral wentelen in hun individuele vrijheid, terwijl het niet meer vanzelfsprekend is dat zij burgerlijke verantwoordelijkheden op zich nemen.’ Daarnaast is De Waal onderbouwd kritisch over hoe Nederlanders met het burgerschap van immigranten omspringen: ‘een democratie een deel van haar geloofwaardigheid verliest als zij formeel stelt te zijn gebouwd op de kernwaarde van gelijkwaardig burgerschap voor iedereen met juridisch burgerschap, maar er vaak een sociale hiërarchie benadrukt wordt tussen burgers zonder en met een (verre) migratiegeschiedenis met andere culturele achtergrond.’ Lees vooral ook verder over prachtige termen als geboorteloterij, normatieve verlegenheid, participatie paradox en het zelfredzaamheidsverhaal. Allemaal prachtige woorden om weer wat opleving te brengen voor tijdens induttende digitale verjaardagsfeestjes. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten