Exponential Views II:Tony Blair vertelt hoe beleid op technologische innovaties eruit zou moeten zien

Het is duidelijk dat hij sinds 'Irak'  nogal wat van zijn glans heeft verloren, maar wat een spreker is die man zeg. Op en top uterly English en met een niet te ingewikkeld algoritme moet je er toch zo in slagen om uit een interview van een half uurtje een dozijn bijdragen voor Het Groot Citatenboek te halen. Vooral zelf even luisteren. Met zijn Tony Blair Institute for Global Change probeert hij ondertussen globalisering voor iedereen aantrekkelijk te maken (work for the many, not the few). Ook al heeft het niets met het onderwerp van het interview te maken, zet hij de eerste minuut de Brexit al achteloos weg als een distraction. Zijn belangrijkste punt over omgang met technologische innovatie - daar ging het interview wel over - is dat er vanuit de overheid drie wegen zijn om tot beleid voor technologie te komen: (1) je laat regulering volledig in handen van Big Tech; (2) je wacht tot er wat verkeerd gaat en dan kom je onder hoge tijdsdruk tot emotie-gedreven regulering; (3) je komt tot doorwrocht evidence-based beleid waarbij je ook kijkt naar kosten-batenanalyses. Niet verrassend is hier de derde weg de juiste. Maar goed dat konden we bij Tony wel verwachten. Net als Carlota zet Tony alle ballen op de digital natives. Je hebt als overheid mensen nodig die het begrijpen en met wie Big Tech het idee heeft serieus in gesprek te kunnen. Wat Tony betreft moet er een Ministerie voor Technologie komen maar goed beschouwd leest dit ook als een steun in de rug van de aanpak van de collega's van Innovatie in Mobiliteit. Jonge collega's met een technische achtergrond denken daar participerend na over ontwikkelingen als bijvoorbeeld Avatars, MaaS en de hyperloop. Niet om technology push-gedreven  achter iedere hype aan te rennen, maar om vroegtijdig te begrijpen hoe het echt zit, zich te verdiepen in  kansen en risico's en de vraagt te stellen hoe het workt for the many, not the few.  

Exponential Views 1: Econome Carlota Perez de meest pessimistische optimist

De Venezolaanse Carlota Perez is macro-econoom, neo-Schumpetterspeler en een soort van Mazzucato avant la lettre. Eerder deze maand trad zij op in de podcast Exponential Views. Uit de introductie van Podcats-host Azeem Azhar blijkt dat hij een groot bewonderaar van Carlota is. Het was dan ook een beetje sneu te horen dat zij tijdens het interview wat weinig geduld met hem heeft. Hoe dan ook zeer de moeite van het luisteren waard. De informatierevolutie begon in 1971 en duurt nog voort. We hebben inmiddels twee bubbels achter de rug; de internetbubbel uit 2000/2001 (die had betrekking op de technologie zelf)  en die van 2008 die ontstond toen de hele financiële markt gedigitaliseerd raakte. Carlota verwacht nog een bubbel. Na de recessie blijft de rente zeer laag en groeit de financiële markt in extreme mate,  zonder dat daarbij  de productiviteit toeneemt. Door de nieuwe ongelijkheid die dit oplevert ontstaan onrust, populisme en nieuwe politieke bewegingen. Volgens Carlota zijn we op weg naar een turning point waarin zaken die fout gingen tijdens de installatiefase van de informatierevolutie hersteld moeten gaan worden. Zorgen over welzijn en behoefte aan stakeholder capitalism komen steeds meer op de voorgrond. De geschiedenis heeft aangetoond dat juist de overheid aan de basis staat van de gouden tijden die na een turning point ontstaan. Het gaat er dan om een positive sum game tussen bedrijfsleven en samenleving te creëren. Maar daar is wél wat voor nodig: (1) We moeten de digital natives – zeg maar de 'met-een-schermgeborene' - binnen de overheid zien te krijgen en te houden. Carlota zegt het mooi: “Je moet jonge mensen binnen halen en in hun behoefte voorzien zodat zij in jouw behoeften kunnen voorzien”. Nu lijkt er echter sprake van een glazen plafond voor de jongeren. Ouderen werken veel langer door. Zowel in politiek, bedrijfsleven als aan universiteiten (Carlota spreek met haar 80 jaar uit ervaring). Terwijl alleen digital natives nieuwe technologie kunne begrijpen en kunnen reguleren.; (2) inzetten op Smart Green Growth en Full Global Development. Om dit mogelijk te maken moet er belasting komen op financiële transacties. Belastinggeld wordt vervolgens door de overheid ingezet om consumptie aan te jagen (oa via een universal basic income.); (3) Mar dan wel duurzame consumptie. We moeten voort gaan op de weg naar een hele duurzame lifestyle waarin de verlangens van mensen gericht zijn op gezondheid, op creativiteit, op sport en op ervaringen; onaanraakbare wensen als het ware. Carlota noemt zich zelf de meest pessimistische optimist die er bestaat. De afgelopen maanden echter ziet ze echt een keerpunt en wordt ze steeds optimistischer. Ze ziet alleen nog geen leiders opstaan. Maar de maatschappij oefent druk uit en dan komen leiders als vanzelf te voorschijn. Aldus Carlota.

NWO-voorstellen - 1480 pagina's achter de rug

Dankzij NWO hoefde ik niet meer na te denken over wat ik dit weekend ging lezen. Inmiddels zit het erop en heb ik de voorstellen die zijn binnen gekomen op de call Transities en Gedrag door geploeterd. Een super leerzame ervaring, ik kan niet anders zeggen. Een mooie verscheidenheid aan bestudeerde transities en methodieken (sommige totaal nieuw voor mij) om gedrag en verandering op micro-, meso- en macroniveau in beeld te brengen. Van de week ga ik met de andere leden van de beoordelingscommissie in conclaaf om tot een voorselectie te komen. Ik mag natuurlijk niets verklappen over individuele projecten maar een aantal meta-observaties mag ik natuurlijk wel delen: (1) er is sprake van een indrukwekkende proceszorgvuldigheid van NWO. Zo wordt heel netjes en vooral georganiseerd gezorgd dat alles vertrouwelijk blijft en integer gebeurd ; (2) Naast door een beoordelingscommissie wordt ieder voorstel wordt ook nog eens door minimaal twee (buitenlandse)referenten beoordeeld; (3) Door mij als buitenlands geïdentificeerde referenten zijn vaak onder de indruk van de betrokkenheid van (maatschappelijke) organisaties in het consortium en de aandacht voor kennislanding. Daarentegen vinden deze  referenten het mal dat er zo gesteund wordt op PhD's en postdocs en dat de inzet van hoogleraren en universitaire docenten -in ieder geval wat geclaimde tijd betreft - beperkt wordt gevonden (heeft te maken met de NWO-spelregels); (4) Iets wat even was weggezakt, maar wat ik  meteen weer herkende uit mijn eigen universitaire loopbaan; de oordelen van referenten lopen enorm uiteen. Bij flink wat voorstellen scoort de ene referent de hoogste score en de andere de laagste. Aan de beoordelingscommissie om hier mede op basis van het weerwoord van de indieners chocola van te maken; (5) Zowel met het begrip 'transitie' - toch in de call gedefinieerd - als met de term 'gedrag' wordt wel heel vrij omgegaan in de voorstellen. Morgen nog maar even bellen met de mensen van NWO over hoe met dat laatste om te gaan.

             

#Wat als….we alle IenW-inzet richten op het maximaliseren van geluk?

Bij de Wereld draait door van enkele weken geleden wees Barbara Baarsma er op dat er in de introductie van de miljoenennota naar brede welvaart wordt verwezen ( maar dat daar verder bij het verdelen van de miljoenen niets mee gebeurt). Nu ik zelf de Miljoenennota er bij gepakt hebt blijkt dat er zelfs naar geluk verwezen wordt! Daar gebeurt in de uitwerking overigens ook niets mee, maar is het niet een prachtig gedachtenexperiment om eens te bedenken hoe IenW beleid eruit zou zien als het in het teken stond van het maximaliseren van het levensgeluk van de Nederlanders? Nu wordt er altijd een beetje wankelmoedig gedaan als het over sturen op geluk gaat. Twee misvattingen liggen hier aan ten grondslag. Ten eerste zou geluk niet betrouwbaar meetbaar zijn. Dat is onjuist omdat wij geconditioneerd zijn subjectiviteit (in dit geval metingen op basis van zelfrapportage) gelijk te schakelen aan onbetrouwbaarheid. Jarenlange over de gehele wereld gemeten stabiele gelukscores laten zien dat dit onzin is. Als je n (= aantal respondenten)  maar groot genoeg is, wordt het resultaat als vanzelf heel betrouwbaar. Tegelijkertijd wordt er momenteel zelfs wat getwijfeld aan de betrouwbaarheid van de oh zo heilige BBP-meting zo schrijft Marieke Stellinga. Ten tweede zou het creëren van geluk geen taak van de overheid zijn. Zo heeft in 2008 heeft onze premier al een keer op laten tekenen dat de overheid geen geluksmachine is. Het klopt natuurlijk als hij zo iets zegt als dat de overheid niet alle risico's weg kan nemen. Maar dat neemt  niet weg dat de overheid de plicht heeft condities te scheppen die levensgeluk mogelijk maken. De schone vrijheid van liberalisme mag natuurlijk niet ontaarden in verwijtbaar plichtsverzuim jegens het creëren van condities voor geluk. Al eerder schreef ik over het belang van een goede geestelijke gezondheidszorg als hyperrelevant voorbeeld van zo'n conditie. In het recent verschenen boek van econoom Rutger Hoekstra nog veel meer lezenswaardig hierover en ook hij roemt Nieuw Zeeland!: mooi voor op het verlanglijstje voor onder de Kerstboom. Nu richt ik me nu even op wat IenW dossiers. Het mooie rapport Wellbeing and policy waar ik door de geluksdocterandus op gewezen werd biedt inspiratie: 

 

• Sturen op rechtvaardige mobiliteit / aanpak vervoersarmoede: denk aan werk, winkels en gezondheidszorg kunnen bereiken, maar denk ook aan mobiliteit ten dienste van het onderhouden van relaties met vrienden en familie. Karel Martens doet hier mooi onderzoek aan. Egels onderzoek laat zien dat 'twee op de vijf werkzoekenden moeilijk een baan kan vinden door gebrek aan een auto en ontoereikend OV; een derde van de autoloze huishoudens heeft problemen met het bereiken van een ziekenhuis; mensen zonder eigen auto hebben ruim twee keer zoveel moeite om vrienden te bezoeken als autobezitters'  
• Inzet op wandelen en fietsen:  Het rapport Wellbeing and policy laat zien dat gerichte herinrichting van de openbare ruimte mensen aan het wandelen kan krijgen en dat ze daar gelukkig van worden. Eerder schreef ik over het prachtige mobiliteitsplan van Londen dat zich sterk richt op wandelen en de daarmee gepaard gaande gezondheidswinst.
• Verbeteren leefomgevingskwaliteit: Denk aan aanpak geluidsoverlast, luchtvervuiling, stilte plekken, natuur als bron van stress recovery. Het aanstaande Schone Lucht Akkoord lijkt me een mooie stap. 
• Beter worden in participatie: Het rapport Wellbeing and policy benoemt dit als het tegen gaan van 'external stress combined with an inability to control the situation'.

       

Bosatlasvan de Duurzaamheid: Hoeveel smart phones heb je nodig om een trouwring te maken?

Als presentje voor het begeleiden van de aftrap van het werk aan het nieuwe Uitvoeringsprogramma Circulaire Economie kreeg ik een prachtige Bosatlas. Deze keer de Bosatlas van de Duurzaamheid. Een hele mooie aanwinst in een groeiende serie. Toch wel weer heel mooi om te zien hoe de mensen van de Bosatlas ook deels bekende data weer nieuw leven in weten te blazen met prachtige infographics en kaartbeelden. Natuurlijk heb ik er ook weer flink van geleerd. Zo wist ik helemaal niet dat we in Den Haag onder aan de kliko bungelen voor wat betreft afvalscheiding. Maar 14,5% van het huishoudelijk afval wordt hier gescheiden aangeboden. Koploper is Cuijk met 91,8%. Geen klein verschil lijkt me. Verontrustend is ook het verloop van de ontbossing van Borneo vanaf 1950. Dit zeker met de verhuizing van de Indonesische hoofdstad in gedachte. En ook al zijn we iconologisch lekker bezig met elkaar koploper te noemen, NL scoort laag op het percentage groene patenten. Vrijwel alle Europese landen scoren beter. Kijk in de preview van uitgeverij Noordhoff ook even naar de prachtige plaat over urban mining van metalen uit  smart phones. Uit 100 smart phones kan je genoeg goud halen voor één trouwring. Maar goed vaak heb je er dan weer twee nodig voor een gelukkig huwelijk. Voor de enthousiaste doe-het-zelverts onder jullie.... Nogal ten overvloede staat in de atlas dat zelf openbreken en materialen terugwinnen geen goed idee is. Het kan giftig zijn en levert weinig op.

 

KIS-seminar #Hoe dan? De IenW transities samen laten komen in de fysieke leefomgeving - aanmelden kan nog!

Martine Smit van de Gemeente Den Haag heeft vanuit de NSOB metropoolopleiding vijf weken stage gelopen bij KIS. Doel was te achterhalen hoe het toch komt dat men er in Utrecht in geslaagd is de drie IenW transities samen te laten komen in de plannen voor het Beurskwartier. Op basis van een reeks interviews heeft zij de succesfactoren in beeld gebracht. Vervolgens heeft zij gecheckt in hoeverre deze factoren levensvatbaar blijven onder de nieuwe ruimtelijke scenario's van het PBL. Voor bloglezers het unieke aanbod om bij het KIS-seminar aanwezig te zijn waar dit allemaal uit de doeken wordt gedaan met bijdragen van de collega's van de Gemeente Utrecht en de IenW-collega's van het programma Slimme en Gezonde Stad. Dit gaat plaatsvinden op maandag 11 november van 14.00-15.30 uur (inloop met koffie/thee vanaf 13.30 uur) Rijnstraat 8, Multipurpose Room tweede verdieping. Wees er snel bij en geef je  hier op . Vol = vol.

Transitiekunde voor politici

De NRC-column van Ben Tiggelaar van vorige week laat zich lezen als een masterclass transitiekunde voor politici. Het in de column besproken werk van William Bridges legt namelijk als het ware een psychologische laag over de transitie X-curve van Loorbach heen. De afscheidsfase speelt zich in de afbraakcurve van Loorbach af. Leiders moeten vooraf oa in kaart brengen wie wat zal verliezen en welke emoties daarbij horen en beschrijven hoe de nieuwe (hopelijk toch ook aanlokkelijke) situatie eruit zal zien. Hier zie ik kansen voor de socio-techno imaginaries. In de neutrale zone moeten leiders oa de noodzaak en de voordelen van de verandering blijven uitleggen. In de fase van het nieuwe begin (die maar eens even in de opbouwcurve neer gezet) kunnen leiders gaan wijzen op de vooruitgang die gerealiseerd is. Het mooie is dat er al volop geoefend kan worden met tal van casussen richting burgers (maximum snelheid, vlees eten en vliegen) maar bijvoorbeeld ook richting boeren op het Malieveld. Vooral voor die laatste setting zie ik kansen voor een steile leercurve.

NWO Transities en gedrag: nog twee telefoonboeken te lezen

Zit in de beoordelingscommissie van de NWO call "Transities en Gedrag". Dat is een mooi onderwerp want de call richt zich specifiek op onderzoek naar gedrag en gedragsverandering die transities mogelijk maakt en versnelt. Laat dat nu net zijn wat we met zijn allen ontzettend nodig hebben. De transitie naar een rookvrije generatie duurt ondanks de inzet van toch geen kinderachtige beleidsmaatregelen inmiddels al ruim 30 jaar. Dit terwijl we voor iets nog veel belangrijkers als het oplossen van de klimaatcrisis nog maar zo'n 15 jaar hebben en nog grotendeels in de fase van de individuele keuzevrijheid zitten. Ik wil maar zeggen briljante ideeën voor versnelling van gedragsverandering zijn meer dan welkom.  Een leesversnelling zou trouwens ook best welkom zijn; heb twee goed gevulde ordners op tafel liggen met voorstellen die ik moet beoordelen op wetenschappelijke kwaliteit, kwaliteit van het consortium en relevantie & kennisbenutting. Daar maar eens even goed voor gaan zitten. Gelukkig regent het nog steeds in Scheveningen.

  

Waarom vinden we klimaatactivisten irritanter dan boeren?

Vast niet representatief en de vragen zijn wat sturend, maar de poll van Hart van Nederland laat wel zien dat het overgrote deel van de Nederlanders achter de acties van de boeren staat. Dit ondanks het filerecord, en de naamgeving van een actiecomité die een terroristische groepering niet zou misstaan. De klimaatactivisten van Extinction Rebellion (geen poll, maar ook een bijzondere naam) worden dan weer in tv-programma's en de (sociale) media weggezet als irritant terwijl ze zich voorbeeldig geweldloos gedragen. Hoe kan dat nu? Nou, nu volgt wat psychologie van de ijskoude grond waarin ik een verklaring bij elkaar speculeer. Ik denk dat een reden is dat van de boeren iets dreigt te worden afgepakt. Positief verwoord heb ik het dan over (een deel van ) hun bedrijf, professie en inkomsten en negatief verwoord heb ik het dan over hun verworven 'recht' om het milieu te vervuilen. De verliesaversie die hiermee gepaard gaat roept bij niet-boeren solidariteit op in ieder geval voor wat betreft de positieve formulering. Klimaatactivisten eisen van de overheid dat deze van ons allen, het verworven 'recht' om het milieu te vervuilen afpakt. Dat roept dan weer niet zoveel solidariteit op. De overgrote meerderheid van de Nederlandse bevolking vindt overigens wel dat er sprake is van door de mens veroorzaakte klimaatverandering en dat er wat moet gebeuren. Cardiovasculair onderzoek laat echter zien dat mensen fysiek gestrest raken bij het idee dat ze een aantal privileges moeten opgeven, zelfs al vinden ze dat rationeel best eerlijk. En van afpakken worden we met zijn allen niet alleen gestrest maar ook pissig. Naomi Ellemers stelt dat mensen met een hogere morele standaard ons positieve zelfbeeld bedreigen en dat dat wel verklaart waarom veel mensen vegetariërs (en klimaatactivisten voeg ik er dan aan toe) zo irritant vinden. Wat ook niet schijnt te helpen aldus een brievenschrijver in de Telegraaf is dat klimaatactivisten verzuimen de lach te gebruiken. Ondertussen is natuurlijk de vraag hoe lang boeren het volhouden om sympathiek gevonden te worden. De methodes van de tabaksindustrie overnemen en met Merchants of Doubt als handboek het RIVM belagen levert bij mij dan weer geen bonuspunten op. Opvallend genoeg speelt het gegeven dat de boeren grotendeels ongelijk hebben en de klimaatactivisten bijna helemaal gelijk, geen rol in mijn analyse.

Waarom ride sharing de files gaat oplossen.

Laatst hoorde ik van een collega dat de autobezettingsgraad in de ochtendfile gedaald zou zijn tot 1,03. Dat zou je als volgt voor je kunnen zien: 30 auto’s staan achter elkaar in de file en alleen in auto 29 zitten twee mensen, in de rest 1. Laat deze gedachte in tijden van heroverwegingen, groeiagenda’s en investeringsfondsen even op je inwerken.....Nee, nog iets langer..............nu moet ik eigenlijk volstaan met het adresseren van het probleem en niet de oplossing, maar deze presentatie is te mooi om niet te delen. De Israelisch/Amerikaanse gevierde gedragswetenschapper Dan Ariely (zie ook blog over geld) heeft zich nu ook in de file gestort. De videoregistratie laat zien dat hij onder andere aan de hand van mobiele telefoongegevens en dronebeelden het fileverkeer rondom een Israëlische stad analyseert. Hij heeft een mooi voorbeeld van een werkgeversaanpak en laat ook zien dat een financiële prikkel voor spitsmijden het beste werkt als je vooraf beloont ipv achteraf en dat een korting op de wegenbelasting daar binnen dan weer het beste werkt. De echte knaller is dat 90% van de mensen in dit onderzoek uitstekend zouden kunnen carpoolen. En uitstekend is dan gedefinieerd als binnen één kilometer van een potentiele reisgenoot afwonend die zowel voor de heen- als de terugreis binnen een kwartier van jou vertrektijd ook van plan was te vertrekken. Ik zeg DOEN! Nu weet ik dat de term carpoolen wat weerstand opwekt, dus als ik daar anderen een plezier mee doe is een ander woord van harte welkom (ride sharing schijnt hipper te zijn). Mooi is sowieso dat sociale media maken dat reizigers allemaal veel makkelijker te matchen zijn dan in de tijd dat het nog  carpoolen mocht heten. Verder past het bij mijn gevoel van rechtvaardigheid en common sense als  we het carpoolen financieel prikkelend regelen door flink huis te houden in de reiskostenvergoeding en het leasebakfetisjisme, maar wetend dat een beloningsconstruct waarschijnlijk helpt om het politiek voor elkaar te krijgen moeten we dat dan misschien maar doen. Wellicht de MaaS-pilots als draaggolf gebruiken? Als BIT kunnen we met gedragsinzichten mensen helpen uit hun gewoontegedrag los te komen en over hun ride share-koudwatervrees heen te stappen. Vanaf 19 min 02 sec tot 28 min 30 seconde gaat het in de presentatie over mobiliteit. Als je nieuwsgierig bent geworden naar waarom Dan een halve baard heeft moet je ook even naar 1 min 40 sec gaan..

#Hoe dan? Nep-nieuws bestrijden

 Vanwege het eerder beschreven belang van sterke instituties in tijden van transities wordt het nu tot echt tijd dat we beter worden in het bestrijden van nep-nieuws en de ondermijnende werking daarvan. In dit artikel wordt uitgelegd dat dat niet mee valt. Door in een omgeving met een overdosis aan informatie, algoritmes in te zetten gericht op het scoren van views en shares wordt de kans op verspreiding van nep-nieuws namelijk sterk vergroot. Temeer als daarbij handig gebruik gemaakt wordt van psychologische biases rond onzekerheid, angst en woede. Vastgesteld is dat gemiddeld genomen nep-nieuws zich zes keer sneller verspreid dan echt nieuws. Daarbij is het goed te beseffen dat sociale media maar één van de factoren vormen die het probleem van nep-nieuws verklaren. Daarnaast gaat het om de boodschap en de moeilijkst te adresseren factor: het publiek. Het publiek zoekt duidelijkheid en afsluiting rondom een maatschappelijk issue; deze zogenaamde neiging tot cognitive closure maakt dat mensen kwetsbaar zijn voor een ongenuanceerde opvatting. Dit verschaft ook nog identiteit en sociale media bieden dan weer de mogelijkheid zich onder groepen van gelijkgestemden te begeven. Als oplossing is wel eens genoemd het verbeteren van het kritisch denkvermogen van het publiek. Probleem is dat bijvoorbeeld klimaatontkenners en antiprikmensen zichzelf juist van die goede kritische denkers vinden. Ook fact check sites (telling: 188 initiatieven in 60 landen) helpen hier maar matig tegen, daar het lastig is de doelgroep te bereiken en nog lastiger deze te overtuigen. Onderzoek laat zien dat nauwe sociale contacten tussen factcheckers en kritische denkers wel kan werken. Dan moet de factcheckinfo wel goed onderbouwd zijn en dan mag er geen beledigende of neerbuigende taal gebruikt worden. Vandaar ook dat ik ze geen nep-nieuwsgekkies, maar kritische denkers noem. Dit is min of meer ook de aanpak die door de uit Zwitserland overgewaaide Operation Libero.

Verduurzaming bezorgen bij de bezorg- en retourlogistiek

Al twee uur voor de opening van het Festival Duurzame Mobiliteit zaten we van het BIT al ontzettend te workshoppen met praktijkexperts uit de wereld van de bezorg- en retourlogistiek. Meer en meer pakketjes worden via internet besteld en netjes thuis afgeleverd. Maar vaak zijn de mensen niet thuis en bijna net zo vaak worden aangeschafte pakketjes ook weer teruggestuurd. De koningklant verwacht tegenwoordig bovendien dat dat ook allemaal gratis kan. Niet zo gek dus dat zowel de collega´s die met duurzame mobiliteit bezig zijn en de collega´s die aan circulaire economie werken hardop nadenken over hoe dit alles duurzamer kan. Betrokken bedrijven kunnen in hun interne processen een hoop doen (en doen al een hoop!) om duurzamer te worden. Denk bijvoorbeeld aan minder lucht verpakken en de aanschaf van elektrische busjes. Maar de consumenten kan ook wat doen. Bedrijven kunnen consumenten daarbij verleiden de duurzame keuze te maken. Nu dat is natuurlijk een BIT-klus ten voeten uit. Opgedane inzichten rond het terugdringen van het aantal retouren waren oa: (1) zorg dat de productbeschrijving top is. Bij sommige bedrijven hebben ze daartoe een werkende learning loop. Ze analyseren de reden voor retourneren van spullen en passen daar de productbeschrijving op aan. Voorbeeld: Een bedrijf kreeg veel airco´s terug van het type waarbij een afvoerslang via het raam naar buiten moet. Klanten hadden niet op een slang en op een openstaand raam bij 35°C gerekend. Tegenwoordig bevat de productomschrijving daarom een foto met de afvoerslang duidelijk in beeld; (2) inzet virtual en augmented reality voor maatvoering. Hier kan je denken aan het virtueel passen van kleding, maar bijvoorbeeld ook aan het virtueel uittesten van de omvang van een TV in je huiskamer. TV's worden namelijk vaak teruggestuurd omdat ze te groot uitvallen. Ik kan met het niet-virtuele huiskamergesprek daarover levendig voorstellen wetende dat voor de meeste mannen zo iets als een te grote TV een leugenachtig concept is. Tenslotte ben ik van mening dat bedrijven  €X korting zouden moeten geven als klanten afstand doen van hun verworven recht op gratis retourneren. Bij hotelsites passen ze dit al toe bij niet-annuleerbare kamers.