zondag 9 december 2018

Pinguin Fred: Met Bill Gates in de stadsbus

Donderdag is het weer tijd voor boekenclub Pinguin Fred. Dan bespreken we in aanwezigheid van special guest Georg Gelauff  Het Best Verkochte Boek Ooit van Sanne Blauw (De Correspondent). Liefhebbers welkom! Voor iemand die al een beetje in cijfers en statistiek genteresseerd is bevat het boek misschien niet zoveel nieuws, maar wel een aantal mooie voorbeelden en een sterk slothoofdstuk. Om maar eens met de mooie voorbeelden te beginnen. Het boek bevat een prachtig stuk over hoe Florence Nightingale, die één van de eersten was die grafieken gebruikte om veranderingen teweeg te brengen. Klip en klaar bracht zij in beeld hoe veel soldaten in de Krimoorlog doodgingen aan zaken waar je niet per se oorlog voor nodig hebt (wondinfecties en besmettelijke ziektes). De steekproeven in psychologie zijn vaak ‘WEIRD’ – Western, Educated, Industrialized, Rich en Democratic (en bevatten ook nog eens 68% Amerikanen en ook een flink aantal  psychologiestudenten) en daarmee niet zonder meer te veralgemeniseren naar ‘de mens’. Ook mooi - als je kan gniffelen over gewetensloosheid - zijn de praktijken van de tabakslobby (waar 'tabaks' staat kan vaak ook de naam van een andere sector worden ingevoegd). 'Twijfel is ons product', en het mantra ‘meer onderzoek is nodig’ heeft dan ook voor miljoenen doden gezorgd. Doden die overigens wel problematisch zijn voor het verdienmodel van de tabaksindustrie, dat zagen ze zelf ook wel in.Vandaar dat er flink werd ingezet op het werven van de ‘replacement smokers’; door scholieren - vanuit het adagium "Denk niet aan een roze olifant" - voor de klas te vertellen dat roken iets voor volwassenen is, net als sex, alcohol en autorijden. Werkt geheid. Dan nog wat hoofdboodschappen: Onthoud dat correlatie niet automatisch een causaal verband betekent, want er kan sprake zijn van toeval (bekijk vooral de link even), van een missende factor of van een omgekeerd verband.  oor mij was het werk van Yale-professor Dan Kahan nog onbekend. Al jaren doet hij onderzoek aan hoe cultuur, waarden en  overtuigingen je denken beinvloeden. Sterker nog als mensen meer feiten kennen, intelligenter zijn of meer vaardigheden hebben, hebben ze meer drogredenen om uit te kiezen als ze zichzelf willen misleiden. De vraag die Sanne Blauw  in het laatste hoofdstuk stelt is dan ook: Hoe kun je met je eigen onderbuikgevoelens rekening houden als je cijfers tegenkomt? Haar antwoord: wees je bewust van je gevoelens, ga op onderzoek uit (nieuwsgierigheid beschermt beter tegen zelfmisleiding dan intelligentie) en accepteer onzekerheid. En maak dan je eigen afweging. O ja en Bill Gates? Over de beperkte zeggingskracht van een gemiddelde; als Bill Gates in een bus stapt, wordt iedere passagier gemiddeld miljonair.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten