Kennis: Leren van provincies - Zuid-Holland

Op 4 december schreef ik over 'Leren van het binnenland' en daar ben ik nu zelf maar eens mee begonnen door naar Friesland en Zuid-Holland te kijken. In Zuid-Holland denkt men gelijk onze SKIA-thema's Big Data en Exponentiële innovatie na over de maatschappelijke impact van technologische ontwikkeling. Zie hiervoor  https://www.zuid-holland.nl/overons/toekomstagenda/mint/. Achter de linkt komt veel interessante info te voorschijn o.a. Interviews met Taede en Willemieke maar ook een onderzoek met DRIFT.   Zuid-Holland heeft daarnaast ook mooie essays laten schrijven door oa Rini van Est (Rathenau) en Maurits Kreijveld. RIni schrijft samen met Jan Korsten een historisch perspectief op de impact van technologische ontwikkeling in Zuid-Holland. Hij gebruikt daarbij de voor mij nieuwe term 'chronocentrisme' - het idee dat we in de meest bijzondere periode uit de geschiedenis ooit leven. Dat schijnt nu welig te tieren. Een interessant essay dat het grote belang van een goede kennisinfrastructuur voor het op gang brengen van veranderingsprocessen beschrijft. Vooral de TUD is erg belangrijk geweest voor Zuid- Holland en heeft bijgedragen aan het ontstaan van bedrijfslaboratoria. Maurits bekend van zijn boek over de (macht van) digitale platformen waagt zich in zijn essay aan toekomstsbeelden. Deze keer geen assenkruizen maar drie toekomstbeelden met telkens twee scenario. Het eerste beeld is 'Zuid-Holland maakt het' met als scenario's business as usual consolidatie en schaalvergroting versus specialisatie en nichemarkten. Tweede beeld 'Energietransitie: benut de energie van burgers met als scenario's alles op hetzelfde energienetwerk en uiteenvallen van het energienetwerk in lokale grids. Derde beeld smart city: slimme burgers, slim bestuur? met als scenario's de burgermeester aan de knoppen versus burgers aan de macht. Uit dit alles worden natuurlijk ook een aantal conclusies en lessen gedestilleerd: (1) overheid moet komen tot duidelijke maatschappelijk gewenste en gedragen einddoelen en de precieze invulling aan de dynamiek van de markt over laten; (2) maak als overheid de digitale infrastructuren op het gebied van data, energie en mobiliteit voldoende toegankelijk voor kleinere spelers en burgers bijvoorbeeld door - in mijn eigen woorden - de rol van neutrale platformbeheerder op te pakken. Een rol gericht op een gedeelde technologische basis die ruimte bied voor wereldspelers, kleine spelers en burgers om toepassingen en innovaties rond maatschappelijke opgaven te ontwikkelen.