zaterdag 10 mei 2025

BIT bühne: Minder vaak douchen of toch maar splashen?

In afwezigheid van collega Ernst mocht ik deze keer weer eens de BIT bühne voorzitten. Spreker was Stefanie Salmon (KWR Water Research Instituut - zeg maar het kennisinstituut van de drinkwaterbedrijven). Zij presenteerde op zeer onderhoudende wijze de resultaten van een experiment  waarmee getracht werd mensen minder vaak te laten douchen gebruikmakend van de sociale norm. Hoe zit het ook al weer met douchen? Ik heb hier al eerder over geschreven (zie link, link, link) maar even ter resumering: 3/4 van het drinkwater wordt gebruikt door huishoudens (let op: voor ongezuiverd oppervlaktewater en grondwater zijn industrie en landbouw de grote gebruikers). Van dat drinkwater dat wordt gebruikt door huishoudens wordt 40% met het douchen verbruikt. Dus als we passend bij de doelen uit de 'water en bodem sturend'-brief van zo'n 135 liter/persoon/dag naar 100 liter willen, ontkomen we er eigenlijk niet aan korter of minder vaak te douchen. Je heilig voornemen te besparen door alleen nog maar bier te drinken in plaats van water gaat -uitzonderingen daargelaten - niet werken. Goed, om een lang verhaal kort te maken de interventie om gebruikmakend van de sociale norm (zie sticker) mensen minder vaak te laten douchen werkte niet, ondanks de elegantie van de experimentele opzet. Wellicht - zo suggereerde Stefanie -  is douchegedrag anders dan bijvoorbeeld je tuin sproeien bij droogte te onzichtbaar om de sociale norm z'n werk te laten doen. Korter douchen als doelgedrag werkt ook niet goed, aldus Stefanie. Dit alles deed me weer denken aan een superinteressant proefschrift dat ik via één van onze TuD industrieel ontwerp-stagiairs onder ogen kreeg. Lenneke Kuijer promoveerde in 2014 (zie link) op de toepassing van de social practice theorie (SPT, van Elisabeth Stowe) op duurzaam ontwerp voor duurzaam gedrag. De SPT waarschuwt voor kleine aanpassingen binnen de status quo waardoor kansen voor grote veranderingen op grote schaal over het hoofd worden gezien. Dus in plaats van te kijken naar minder of korter douchen stelt de SPT dat je moet kijken naar een nieuwe social practice van jezelf wassen. Hiertoe biedt zowel de geschiedenis (wastobbe)als de diversiteit in wereldwijde praktijken (Japan) inspiratie om de huidige status quo te leren zien en ook om je andere minder verbruiksintensieve wasstrategieën voor te kunnen stellen. Lenneke is daar bij gaan ontwerpen vanuit een manier van wassen die is gebaseerd op vastgehouden in plaats van stromend water 'splashen' genoemd (by the way,  mooie variant op vasthouden, bergen, afvoeren). Hans Grohe lees je mee? 





         

Geen opmerkingen:

Een reactie posten