Pathways to sustainability

Donderdag naar Utrecht geweest naar deze (titel) inspirerende dag van Maarten Hajer en collega’s. Mooi programma met inspirerende keynotes, een vertrouwenwekkende delegatie - ik mag wel schrijven - activistiese studenten en last but not least kunsten. Teveel gehoord om netjes uit te schrijven, maar wel een paar bullets (in mijn eigen woorden):
- Wat Maarten betreft mag de wetenschap wel wat versnellen en aan relevantie winnen (sneller peer review proces, herwaardering expert judgement, stoppen met de tegenstelling zoeken tussen vrij onderzoek en nuttig onderzoek aan duurzaamheid, grote verbanden leggen zoals het werk aan tipping points);
- Hans Bruyninckx (Europees Milieuagentschap) benadrukt de integraliteit van CE, klimaatbeleid en biodiversiteit. Het ene doel is niet te halen zonder de andere twee. We komen er niet door alleen de implementation gap van water, bodem, lucht (wbl) beleid te dichten. Er is een paradigma shift nodig van wbl naar voedsel, energie, mobiliteit en de gebouwde omgeving. (Maarten stelde overigens dat die paradigma shift niet vanuit de politiek gaat komen maar dat druk van buiten nodig zal zijn);
-Koen Frenken (UU) gaf aan dat de moon shot challenges van Mazzucato met als voorbeeld de landing op de maan, dan wel opgaan voor technologische uitdagingen, maar zich niet lenen voor wicked maatschappelijke uitdagingen. Daar is toch echt een andere formule voor nodig. Als goed voorbeeld noemde hij het vision zero verkeersveiligheidsbeleid uit Zweden (nu ook in NL). Daar lag de start bij het morele argument dat iedere verkeersdode er één teveel is en dat een MKBA als leidraad daar niet passend bij is. Wat we daar voor meer wicked-achtige problemen van kunnen leren is het idee om normatieve doelen als startpunt van een innovatie-agenda te nemen en daarbij niet meteen over verdienvermogen te beginnen.