Dag van het Gedrag - 647 deelnemers - donderdag is het zover

Slik. 647 deelnemers dat kon zomaar eens een nieuw persoonlijk record zijn als dagvoorzitter. Hoe dan ook het wordt een rijk gevulde dag vol interessante programmaonderdelen waarvan ik er twee even uit licht. De nieuwe jaargang van het Rapport Rijk aan Gedragsinzichten wordt gepresenteerd met daarin maar liefst 35 voorbeelden van door de overheid uitgevoerde gedragsinterventies. Drie daarvan komen op het podium. Vanuit BIT-IenW krijgt Suzanne Pietersma drie minuten pitchtijd en één dia om het werk aan afvalscheiding in de hoogbouw van vier jaar in zeven steden te presenteren. Hoofdspreker is dit jaar Susan Michie, hoogleraar Gezondheidspsychologie en directeur van het Centre for Behaviour van de University College London. Zij is bekend van wege haar boek "Het Gedragsveranderingswiel - 8 stappen naar succesvolle interventies". Dit boek is indrukwekkend, systematisch, zorgvuldig, gedetailleerd en bevat een reeks formats en werkbladen. Het boek is daarmee totaal niet geschikt voor mensen die in lichte paniek geraken bij laten we zeggen de zeven vragen uit het Integraal Afwegingskader. Maar ook voor deze mensen geldt dat het goed is bij gedragsinterventies, of beleidsinterventies in zijn algemeenheid,  te waken voor het syndroom van ISLAGIATT - it seemed like a good idea at the time. Zo lijkt het best een goed idee om jonge autobestuurders - die maken per slot van rekening veel ongelukken - op slipcursus te sturen. Dit blijkt totaal niet te werken (er zijn zelfs averechtse effecten gemeten) omdat motivatiegebrek voor veilig rijden en niet - zoals aangenomen - het gebrek aan vaardigheden de onveiligheid veroorzaakt. Sympathiek maar fout. Minder sympathiek en kwalijker is dat  we al lang weten hoe we alcoholgebruik kunnen verminderen (gelegenheid en automatische motivatie aanpakken door openingstijden en verkooppunten in te perken en de prijs te verhogen) maar dat de alcohollobby succesvol het frame van verantwoord drinken (versus problematisch drinken) gelanceerd heeft. Briljant temeer omdat we al enige jaren weten dat er geen veilige ondergrens voor alcoholgebruik is en verantwoord drinken daarmee dus niet kan bestaan. "Verantwoorde drinkers" mogen echter niet lijden onder maatregelen gericht op problematische drinkers. Zo wordt nu dus nog steeds (meer) ingezet op doelgroepgerichte interventies en voorlichtingscampagnes waarvan we weten dat die niets uithalen maar wel enige daadkracht uitstralen. Cheers!