Gelezen: Beter wordt het niet. Een reis door het Habsburgse Rijk en de Europese Unie (Caroline de Gruyter)

De afgelopen avonden dit heerlijk meanderende en schijnbaar moeiteloos geschreven boek gelezen. Die moeite zit er overigens wel in, want Caroline de Gruyter heeft veel mensen gesproken en nog meer geschiedenisboeken gelezen. Het beeld dat zij overtuigend weet neer te zetten is dat het Habsburgse Rijk veel overeenkomsten vertoont met de Europese Unie. Hieronder een reeks inzichten/citaten die niet noodzakelijker wijs met dit beeld te maken hebben, maar die ik zeer de moeite van het reproduceren waard vond: 

• De EU is, net als het Habsburgse Rijk dat was, in permanente metamorfose. En ook al gaan die veranderingen voor sommigen te traag en zijn ze halfbakken: dat is de natuur van het beestje. Het is nooit 'af'. 
• Als elk land een vicepremier van Europese Zaken zou hebben die geen nationaal ministerie runt, zou dat helpen. Hij of zij kan zorgen dat Europese zaken de aandacht krijgen die ze verdienen. Zo iemand heeft een iets hogere rang dan ministers, en kan hen aan hun staart trekken en herinneren aan Brusselse afspraken. De vicepremier zou permanent overleg voeren met collega's in andere landen. Dit zou de Euopese machinerie wat beter kunnen oliën.
• Er zijn momenteel vijf landen waar de oude Habsburgse grens dwars doorheen loopt: Polen, Oekraïne, Roemenië, Servië en Montenegro. Een in 2006 uitgevoerd onderzoek  (Beckers et al) laat zien dat burgers in die landen die in gebied woonden dat tot 1918 tot het Habsburgse Rijk had behoord, meer vertrouwen hebben in politie en rechtspraak dan hun landgenoten in voormalig Pruisen, Rusland of het Ottomaanse Rijk. Ook zeiden zij dat er minder corruptie was. (heel bijzonder toch zo bijna 100 jaar na dato?). 
• Het Habsburgse Rijk had honderduizenden ambtenaren. Alle Brusselse instellingen bij elkaar hebben ongeveer evenveel mensen in dienst als het aantal douaniers dat Groot-Brittannië alleen al nodig had na de Brexit: 50.000. 
• De Habsburgers kozen vaak voor de burger. Net als de EU nu, die de consument probeert te steunen. In 1973 toen het Verenigd Koninkrijk lid werd deed Brussel onder Brits protest Brits ijs in de ban. Dat bleek gemaakt van bevroren varkensvet, dat is goedkoper dan room.
• Wij zitten in de EU, en zien vooral verdeeldheid, besluiteloosheid en zwakte. Maar kijk je  van buitenaf dan zien je één machtig onwrikbaar blok, Buiten zien ze de interne gevechten wel, maar weten ze: zodra de 27 het eens zijn, staan EU-compromissen als een huis en worden ze keihard afgedwongen, óók buitengaats.