Pinguïn Fred leest Emotional

Dinsdag bespreekt Pinguïn Fred Emotional - How feelings shape our thinking  van Leonard Mlodinow. Hoewel de schrijver Amerikaans is, is het boek geen Amerikaans boek van het type 200 pagina's letters, 20 pagina's inhoud. Het boek staat namelijk boordevol anatomische en wetenschappelijke feitjes. Interessant, dat zeker, maar het leest niet echt makkelijk weg. Ook is het boek wat in onbalans omdat op drie/vierde van het boek het karakter omslaat van een verzameling wetenschappelijke inzichten, naar een weinig overtuigende poging tot een zelfhulpboek. Maar zoals gezegd....wel interessant. Hoofdboodschap is dat de wetenschappelijke inzichten van de laatste 20-30 jaar aantonen dat we emoties niet (langer) als een vervelende verstoring van rationeel denken mogen zien, maar juist als een onmisbare gids. Bij complexe situaties die zich niet laten adresseren door "als dit, dan dat" - regels, zorgt de combinatie van emotie en rationeel denken voor een efficiënte afweging van een passende respons. Een emotie is daarbij te zien als een soort van besturingssoftware die je hersenen op adequate wijze een uitvoeringsprogramma bij een situatie laten kiezen. Nog wat mooie lessen: 

• Constructionisten benadrukken dat de namen die we aan emoties geven meer afbakeningen  suggereren dan waar in werkelijkheid sprake van is en dat die afbakening ook nog eens taal- en cultuurafhankelijk is. Zo stelt Mldoinow dat het Turks geen onderscheid maakt tussen verdriet en woede (kizginlik, ik check het even bij collega Murat).  
• Pas vrij kort geleden is vastgesteld dat het beloningscentrum in de hersenen uit separate delen voor 'lekker vinden' en voor 'verlangen'. En die kunnen los van elkaar geactiveerd worden. Zo kunnen verslaafden verlangen naar iets wat ze vervolgens weinig voldoening geeft. Dit geldt ook voor hyperpalatable, vreetzucht bevorderende bewerkt voedsel (met in het boek een mooie verwijzing naar de supernormale stimuli van onze Nico Tinbergen). Ook valt tussen de regels te lezen dat je veel beter goede sigaren kunt roken dan de o zo bewerkte sigarettentabak.  Reclame werkt zo goed omdat het zich op 'verlangen' richt en niet op 'lekker vinden'. 
• Her zelfhulpdeel van het boek richt zich op: (1) het in beeld brengen van jouw eigen  emotionele profiel op de dimensies schaamte, schuld, angst, woede, agressie, romantische liefde, verbondenheid en geluk; (2) het managen van jouw profiel met bijbehorende emoties door drie strategieën: stoïcijnse acceptatie, herdefiniëren van een negatieve gedachtegang in een mee positieve maar desalniettemin realistische gedachtegang en door het uiten van je gevoelens.