Kennis: 15 praktijkverhalen over kennismanagement

Eindelijk begonnen aan het door Karin Olsthoorn opgeduikelde boekje met 15 interviews over kennismanagement. Een mooie boekje met een boel al intuïtief aangevoelde waarheden. In de hoofdstukindeling wordt onderscheid gemaakt in de sociale kant van kennismanagement (cultuur/mensen), de organisatorische kant (opslag en distributie), vreemde eenden en sociale media. De sociale kant - gericht op een kennisvriendelijke organisatie en een optimale omgeving om kennis te delen - bevat de meeste waarheden, of eerlijker gezegd die spreken mij het meeste aan. De kennismanager van McKinsey benadrukt dat het van belang is eerst een cultuur op kennisdeling te kweken alvorens aan de gang te gaan met het optuigen van een organisatie en later nog een kennisdelingssysteem. Net als de anderen schrijvers in het boekdeel over de sociale kant is hij van mening dat je de mensen veel ruimte en vrijheid moet geven en dat je kennismanagement niet bij een specifieke directie moet neerleggen. De benodigde cultuur van kennisdelen zou je er bij nieuwe medewerkers gelijk in moeten doctrineren. Hoe dat bij de al zittende collega's moet, wordt wat minder duidelijk. Volgens zijn collega van Deloitte is dit één van de problemen. Het zijn vaak de oudere collega's die al dan niet bewust kennis als macht zien en niet als vanzelf willen delen. Vandaar dat hij nogal focust op het belang van BIT achtig onderzoek naar het opheffen van gedragsblokkades voor kennisdeling. Bij jonge medewerkers ziet hij dat kennisdelen overigens als natuurlijk gedrag. Met een beetje geluk lost het probleem zich dus van zelf op als ik over 20 jaar met pensioen ben. De geïnterviewden van de gemeente Amsterdam werken aan een wij-cultuur door te borgen dat iedere medewerker met minimaal drie ankers aan de organisatie verbonden is Het eigen project is vaak één van die ankers maar bijvoorbeeld ook een leesclub of de OR kan ook een anker vormen. Dit zet wel even aan het denken over de aan of afwezigheid van een IenMditeit. Mikis de Winter van het Ministerie van Fiinancien werkt met een kennismanagementkwartet gericht op een decentrale maatwerkaanpak waarbij kennis heel dicht tegen het primaire proces aan gezet wordt in een appreciative inquiery aanpak (=  positieve leersfeer creeren door vooral te benadrukken wat al goed gaat). Een beetje zoals de KIS dienstencatalogus. Juist omdat hij ziet dat de interne dynamiek en de omgang met kennis sterk van directie/DG tot directie/DG verschilt acht hij maatwerk nodig. Alle auteurs verfoeien overigens  aanbodgestuurde ICT oplossingen om kennis vast te leggen. Helemaal nutteloos hoeven ICT systemen niet te zijn want een licht kenniskaartsysteem gericht op de vindbaarheid van mensen en daarmee hun impliciete kennis kan wel degelijk toegevoegde waarde hebben. Grappig genoeg wijzen ze ook allemaal op de kracht van filmpjes al kunnen die ook weer in de virtuele la verdwijnen als ze niet benut worden in debat of cursussen.  Er staan nog veel meer goede verhalen in dit boek en het boek is bij mij te lenen!