Geluk & het meten van welvaart

Woensdag speciaal van verlof teruggekomen om bij de lancering van het ESB-dossier 'Meten van welvaart' te zijn. De organiserende PBL-collegas hadden de zaal tot de nok toe gevuld gekregen. De samenkomst deed nogal statisch aan, maar het dossier - dat al bij binnenkomst klaar lag - maakte dat er veel interessants te lezen viel. Het artikel van Ruut Veenhoven ( 'Kijk voor welvaart gewoon naar het aantal gelukkige levensjaren') sprak mij het meeste aan. Gelukkige levensjaren krijg je door levensverwachting te vermenigvuldigen met het gemiddelde rapportcijfer voor geluk gedeeld door 10. Costa Rica scoort dan het hoogst (8,5/10) x 79,9 = 67,9. Nederland komt met 61,7 op een 11e plaats. Als ik dan zelf even de segmentatie van SCP toepas met een gevestigde bovenlaag die een 8,1 scoort voor geluk, een precariaat met een 6,3 en de onzekere werkenden met een 6,1... En daarnaast rekening houd met de ongeveer 8 jaar kortere levensverwachting van arme Nederlanders.....Nou dan kom je voor deze mensen uit op een score van rond de 45 tussen landen als Oezbekistan, Turkije en Vietnam. Veel van de andere artikelen in het dossier, net als overigens de discussies tijdens de lancering, bleven voor mijn gevoel toch een beetje hangen in methodologisch gekissebis. Gekissebis dat er vooralsnog toe geleid heeft dat we al decennia lang in de status quo-bias van het BBP blijven hangen. De gespreksleider probeerde nog dapper de vraag beantwoord te krijgen:  “Welk beleid hadden we met het oog op brede welvaart achteraf beter niet kunnen toepassen?” maar dat lukte haar met de panelleden niet. Toen ik verwijzend naar The Origin of Happiness en Nieuw Zeeland een deel van het antwoord van Veenhoven in de groep gooide; 'bezuiniging op geestelijke gezondheidszorg', werd dat wel heel makkelijk terzijde geschoven. Ook tijdens de borrel bleek dat mensen een soort van intuitieve moeite hebben met geluksmetingen. Ter plekke, maar ook in het dossier zelf wordt geluk toch vooral als een persoonlijke keuze gezien, waar de overheid niet op zou moeten willen sturen. Dit lijkt me verwijdbare gemakzucht,  zoals ook mooi onder woorden gebracht door Malou van Hintum . Ook na dit geklaag lijkt is het sowieso wél een goed idee om bij de voorbereiding op een volgend kabinet, beleidsopties door de CBS brede welvaartsmonitor heen te halen.