Mini: Foute statistiek

Lees mijn blog van 8 mei nog even terug als feest van herkenning bij het NRC artikel 'de val van het P-getal' van zaterdag!

Kennis: Als IenM voorsorteren op de Nationale Wetenschapsagenda.

Op 28 juni vindt een workshop plaats waarin aan de (vak)departementen gevraagd wordt te presenteren voor welke routes en game changers zij willen gaan. Van de week het voorbereidende overleg met de kenniscoordinatoren. Al eerder had ik de kleine 200 pagina's teksten van de 25 routes doorgenomen om te kijken waar er voor de SKIA interessante game changers geformuleerd zijn. Dat gaf een wat gevarieerd beeld. Enerzijds laten de 200 pagina's veel creativiteit, denkkracht en vooralsnog belangeloze inzet zien. En er zitten zeker ook voor IenM een aantal interessante routes en game changers tussen. Anderzijds ook flink wat rijp en groen door elkaar en er wordt vaak ook wel makkelijk naar het wondermiddel living lab gegrepen om het geheel ten uitvoer te brengen. Maar het moet gezegd .....de bewondering overheerst. Dit weekend even aan de slag met ook best een moeilijke opgave, namelijk de concept-IenM selectie van routes en game changers op twee dia's zien te krijgen. De 'max-zeven-regels-tekst-op-één-dia'-regel gaat met voeten getreden worden. Dat moge duidelijk zijn.

Kennis: Europees ESPON event over de NL NOVI en die van andere landen

Hanna Lára had me gevraagd een bijeenkomst van ESPON (een Europees netwerk van planologen) voor te zitten, die in het kader van het EU voorzitterschap in Amsterdam plaats vond. Op deze manier heb ik op de valreep een kekke EU toegangskaart gescoord. Aangekomen in de zaal waar het moest plaatsvinden had ik toch nog het gevoel dat we gewoon aan het EK voetbal meededen. In een zaal, toch optisch zo groot als een voetbalveld, stonden langs de zijlijnen en de achterlijnen, gelijk reclameborden, tafels met stoelen en microfoons opgesteld. Om de middencirkel stonden monitoren om de wedstrijd te kunnen volgen. Aangezien het aantal deelenemers dat van een voetbalteam nauwelijks overtrof, beloofde dit een mooi stukje pleinvrees te worden. Maar als een echte delegerende hooligan heb ik ter hoogte van de cornervlag een tafel af laten breken en stoelen rond de middencirkel  laten plaatsen in een 3-4-3 opstelling. Zo werd het toch nog een sfeervolle match, waarbij Lucas van den Boogaard (DGRW) er vanuit de dug-out voor zorgde dat het technisch volmaakt verliep. Hanna Lára vertelde over de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) waarna Denemarken aan de beurt kwam. Daar is de ruimtelijke ordening recent verplaatst van het Ministerie van Milieu naar het Ministerie van Economie en Groei met de bijbehorende verschuiving in prioriteiten. Shyreen Shaib nu nog TUD-studente maar binnenkort gelukkig rijkstrainee had vervolgens een wel hele mooie presentatie waarin zij de zeg maar NOVI's van Japan, UK, NZ, Oregon, DK, Californië en NL met elkaar vergeleek. In de blessuretijd scoorde zij nog eens extra door met tekeningen aan te geven hoe NL eruit zou zien als de RO-aanpak van zo'n ander land op NL toegepast zou worden. Overall-organisator Daniël de Groot (DGRW) had ervoor gezorgd dat het hele voetbalteam met de boot terug naar Amsterdam CS werd gebracht. Hulde! 

Strategie: Seminar veranderen in één dag

Dinsdag ben ik bij het Ben Tiggelaar-seminar 'veranderen in één dag' geweest over verandermanagement. Superknap hoe iemand je uren lang met powerpointslides om de oren kan slaan en dat je dan toch voldaan naar huis gaat. Hij zet dan ook gedragsinzichten niet alleen op dia, hij gebruikt ze ook handig in de opbouw van zijn verhaal. Met iedere 10 minuten wat opzwepende muziek en het verzoek om even te staan en te bewegen om vervolgens weer goed bij de les te kunnen blijven. In de middag was er ook een gastoptreden van John Kotter live vanuit Harvard. Zijn boodschap is oa dat het bij verandertrajecten in stap 1 'het creeren van een gedeeld gevoel van urgentie' vaak al fout gaat. Als positief voorbeeld noemde hij een Italiaans departement waar ze op zijn aanraden (dat dan weer wel) met urgentieteams werkten waar mensen puur op vrijwillige basis in zaten. Op 7 juli van 15.00-17.00 uur doe ik de 100 minuten versie van de  dagvullende diashow met borrel voor de collega's. Stuur me een mailtje als je er bij wilt zijn! 

Kennis: Crowd funding in the CoP Finance

Met de crowd an sich viel het zo gezegd niet mee tijdens deze bijeenkomst van Community of Practice Finance; we waren maar met zijn achten. Maar goed dat bleek vooral erg voor de mensen die er niet waren, want Ronald Kleverlaan van de Crowdfundinghub bleek een begenadigd en enthousiast spreker. Crowd funding groeit als een tierelier en ook overheden experimenteren met verschillende manieren om publiek geld te combineren met crowd funding. Een mooi voorbeeld is een Rotterdamse voetgangersbrug (de luchtsingel) . Deze stond wel in de plannen maar zou pas veel later gebouwd worden. Bewoners vonden dit te lang duren en zijn in de stijl van 'geen woorden, maar daden' aan het crowd funden geslagen. Voor 25 euro kon je een houten brugplank met je naam adopteren. Het geld dat hiermee werd opgehaald was bij lange na niet genoeg voor een brug, maar inmiddels was wel het sociale netwerk opgebouwd dat nodig was om het zogenoemde stadsinitiatief te winnen (zeg maar een volksraadpleging over hoe een potje geld voor het verbeteren van Rotterdam in te zetten). Dit alles leidde in de Community tot discussies over het afschuiven van publieke taken en over in hoeverre ook de belangen van minder rijke, minder sociaal verbonden en minder hoogopgeleide mensen aan bod komen. Een mooie bijeenkomst over een onderwerp waar ik nu graag meer van wil weten. 

Kennis: IenM Kenniskamer

Donderdag Kenniskamer nieuwe stijl met drie inhoudelijke onderwerpen om snel de diepte mee in te duiken. Aan de hand van pitches van de kennisinstituten en planbureaus over klimaatadaptatie & waterveiligheid, mobiliteiten & adaptiviteit en circulaire economie gingen we aan de slag. Even wat highlights. De discussie over klimaatadaptatie & waterveiligheid liet zien dat het werken in programma's in plaats van projecten het mogelijk maakt projectoverstijgende kennis en innovaties te ontwikkelen die zich vaak snel terugverdienen. Uitdaging daarbij blijft de baten te laten landen bij de partijen die de kosten gedragen hebben. Ik pik hier in ieder geval uit op dat we goed moeten gaan nadenken over het opzetten van nieuwe programmadirecties. Rondom mobiliteit en adaptiviteit bleek er sprake van enthousiasme op het idee samen met steeds andere en steeds meer stakeholders beter te worden in adaptiviteit. Verwachtingsmanagement is daarbij van het grootste belang; adaptiviteit mag geen eufemisme worden van uitstel en teleurstelling. Over de zin en onzin van de beleidstheorie van circulaire economie blijkt in de vakliteratuur bijna niets geschreven. CPB gaat daarom aan de slag met het ontwikkelen van een analysekader, voorlopig ontbreken data en inzicht om tot een publicatie Kansrijk Circulair economisch beleid te komen. Milieudruk, Grondstoffenschaarste en economische kansen bleken voor de meeste deelnemers ruim voldoende motivatie om aan de slag te gaan, maar zoals het in een open kritische discussie hoort, werd wel de vraag gesteld of we niet met intrinsiek gemotiveerd beleid bezig zijn. 

Kennis: IenM jaarlezing Kennis

'Zo'n 100 mensen hadden zich verzameld voor de IenM jaarlezing Kennis die deze keer door Bas ter Weel (CPB) gehouden werd. Na een introductie door onze SG die daarbij de eerste exemplaren van de SKIA, de Nota Kennisbeleid en de IenM kennis- en Innovatiekrant aan Joke de Vroom aanbood, was het tijd voor Bas. Vooraf was het idee al om de bevindingen uit het CPB-boek Kansrijk innovatiebeleid toe te passen op IenM. Het was goed om te zien en horen dat hij zich daarbij oprecht had verdiept in de innovatievisie uit de nieuwe SKIA en de RWS innovatieagenda. De aandacht voor leren en voor het werken vanuit ambitieuze doelen zoals dat in de innovatievisie beschreven staat, werd meteen door Bas omarmd. In de discussie bleek wel dat het nog best een opgave is om die ambitieuze doelen zo te formuleren dat ze niet te abstract zijn en wel leiden tot inspiratie voor innovatoren. Ook moet je als overheid bereid zijn om dan samen met het bedrijfsleven investeringen te doen om het werken aan innovaties te stimuleren. Een DGMI-collega vroeg zich daar verder nog hardop bij af waarom wij niet net als in Californië onze inzet op de zelfrijdende auto combineren met die van een emissieloze auto. De prioriteiten uit de RWS innovatieagenda plaatste hij op een assenkruis met de assen wel lock-in/geen lock-in en veel onzekerheid/weinig onzekerheid. Een prachtig event, niet in de laatste plaats omdat mensen na afloop snel naar de trein gingen ieder voorzien van maar liefst drie KIS-publicaties, zodat ik mij kon storten op de maar liefst driehonderd overgebleven bitterballen van de bedrijfskantine

Kennis: Driewerf kennisfeestje te onthullen tijdens IenM jaarlezing Kennis

Vrijdag zouden de gedrukte versies van de Nota Kennisbeleid, de SKIA en de IenM kennis en Innovatiekrant van de drukker komen. Niet al te lang na het verlossende telefoontje van Saskia dat de verwachte doosjes daadwerkelijk waren aangekomen, ben ik naar kantoor gesneld. Spannend moment hoor! Licht trillend de doosjes open getrokken om het resultaat te bekijken en.......ze zien er prachtig uit. Kijk ik weet natuurlijk ook wel dat een mooi boekje nog geen outcome garandeert, maar f@ck it, nu vooral even genieten van dat het mooie boekjes zijn het geworden!!! Op 9 juni worden ze alle drie gepresenteerd tijdens de IenM jaarlezing Kennis, 16.00 uur bedrijfskantine IenM. Heb je je nog niet opgegeven? Stuur een mail naar kis@minienm.nl 

Strategie: Handleiding gebiedsontwikkeling door Peter van Rooy

Van de week de zogenoemde Samenhangdag Markermeer-IJmeer voorgezeten in Marken. Een prachtige dag mede omdat  ik ook nog even de kans had om op een zonnige dag toerist in eigen land te kunnen spelen. En het was ook nog een mooie sessie waarbij groepjes vanuit verschillende invalshoeken aan de slag gingen met het intekenen van de gewenste gebiedsontwikkeling van het Markermeer-IJmeer in samenhang (vandaar de naam) met de rest van het IJsselmeergebied. Vooraf waren de deelnemers geïnspireerd geraakt door een aantal pitches en een wat uitgebreider mini-college gebiedsontwikkeling door Peter van Rooij, directeur van Nederland Bovenwater. Een goed spreker die een soort van energieke samenleving met een twist presenteert. Ook met kwadranten, maar dan net wat anders ingevuld dan die van het NSOB. En ook met een lijstje trends en ontwikkelingen, maar dan scherp gebracht. Zijn boodschap voor waterbeheerders is dat ze veel te lang in eigen kring blijven ronddraaien voordat ze er private partijen bij halen om zo realisatiekracht voor gebiedsontwikkeling aan het proces toe te voegen. Maar goed het luistert nogal nauw, want als je ze er te vroeg bij haalt  - langer dan twee jaar voor de schop in de grond gaat - haken ze af is het idee. 

Gelezen: Dit is Big Data van Steve Lohr

ALs je wat wil lezen over één van onze nieuwe SKIA thema's Big Data zonder met algoritmes om de oren te worden geslagen, is dit een uitermate onderhoudend boek geschreven door een New York Times journalist. Steve, zo hee die,  laat je kennis maken met een aantal sterspelers in de wereld van data first, waarbij gegevens voor opgesteld worden in het proces van de ontdekking en de besluitvorming. Het paradoxale daarbij is dat de wereld weer meer gegevens verzameld, maar dat het op de meeste gebieden eigenlijk nog maar weinig heeft opgeleverd. In de wereld van data first moet je namelijk wel openstaan voor wat gegevens te tonen en dat kan het ook gaan om nieuwe en onbekende verbanden en correlaties zaken waar je nooit aan had gedacht. Een cultuurvernqdering is dan ook nodig. Natuurlijk is er kritiek op het blind varen op correlaties. Sociale wetenschappen lenen zich in tegenstelling tot de natuurwetenschappen niet voor mooie wiskundige theorieën. In plaats daarvan ontstaat vooruitgang door de beste bondgenoot die er lijkt te zijn te omarmen, big data. Held van het boek is Jeff Hammerbacher die eens voor Facebook werkte maar na enige omzwervingen nu in een vooraanstaand ziekenhuis werkt. In een interview liet hij eens optekenen: 'De slimste figuren van mijn generatie denken na over hoe je mensen zover krijgt dat ze op advertenties klikken. Dat is waardeloos.". Zoals gezegd werkt die nu in een ziekenhuis met als doel een gedeelte wetenschappelijke kennis voor het modeleren van ziekten en het vinden van geneesmiddelen. De belofte is groot. In het verleden kon men alleen op basis van eerder opgedane ervaringen beslissen wat het beste was voor een bepaalde groep patiënten.  Nu is men bijna op het punt aangeland dat inschatting kunnen worden gemaakt over wat het beste is voor bepaalde patiënt. Een dik hoofdstuk in het boek gaat over bemoeizuchtige big data, privacy aspecten dus. 'In de toekomst zal het een kwestie worden van het juiste evenwicht vinden terwijl er veel op het spel staat. Overal ter wereld worstelen beleidsmakers, bedrijfsleiders en privacy beschermers met de vraag: wat is de juiste balans? Hoe zorg je voor een maximaal technologisch voordeel en beperk je de bedreiging voor onze privacy?' In een rapport van de regering-Obama 2014 wordt opgeroepen consumenten meer controle te geven over hun eigen gegevens. De voorgestelde regelgeving richt zich in de VS vooral op het gebruik van de gegevens en minder op de verzameling er van. In Europa is men eerder voorstander van beperkingen op het verzamelen van gegevens aldus de auteur.