Innovatie: Op bezoek bij de Hightech Campus in Eindhoven

Donderdag was ik op bezoek bij al weer de laatste dag van de derde jaargang van de Leergang Innovatie. We waren met te gast bij Philips Innovation Services op de Hightech Campus in Eindhoven. Op de campus zijn heel veel faciliteiten beschikbaar die start ups kunnen huren. Veiligheid en milieu is in één hand bij het campusmanagement. Dit is ontzorgend voor de kleine bedrijven en bespaart de gemeente ook veel inzet op vergunningverlening. Het  campusmanagement doet ook veel aan kennis delen en denkt 5-10 jaar vooruit over de competenties die ontwikkeld moeten worden. De rol van het campusmanagement is daarmee niet zo heel veel anders dan die van een overheid die innovaties wil aanjagen: Richting geven en basiscondities bieden. Wat gelegenheidsdocent Ruud van Vessem (VP Philips Innovation Services) betreft begint dat bij onderwijs gericht op creatieve denkkracht. Daarin kunnen we ons onderscheiden van een miljard chinezen. Als we daarnaast focus bieden en investeren, faciliteren en stimuleren komen we als NL over de innovatieparadox heen en bereiken we naast invention ook succes op application en acceleration. Beleid en wet- en regelgeving zou vooral moeten willen sturen en minder moeten willen controleren denkt Ruud. Ook interessant vond ik zijn ideeën over procesvoering. Om echt iets te veranderen heb je een nucleus van mensen/partijen  nodig die willen veranderen. Dus niet beginnen met het creëren van breed draagvlak. Denk bij transitieteams aan  5-6 partijen die je nodig hebt om over 5 jaar succesvol te zijn en begrijp wat het eigen belang is van deze partijen om mee te willen doen. Daarnaast is een communicatiestrategie nodig voor de mensen die je niet uitnodigt. Die worden netjes geïnformeerd maar niet meegenomen. Je moet dan ook goed worden in nee-zeggen. Dat heb je trouwens ook nodig om focus aan te brengen. Later in de middag trakteerde Thomas Swaak (senior director Philips Innovation Services) ons oa ook nog op een paar mooie quotes: "Iedereen is dolenthousiast over innovaties zolang er maar over gepraat wordt.", "In NL mag je niet falen, vooral niet als je overheid bent".

Innovatie: Pinguïn Fred en Het Nieuwe Werken

Zoals vorige week al aangekondigd was het dinsdag weer tijd voor de non-fictie boekenclub Pinguïn Fred. In een heuse hacketons hebben we met z'n 14'en in sneltreinvaart een flinke dosis persoonlijke hacks bedacht om Het Nieuwe Werken voor ons te laten werken. Dit weekend breng ik de oogst in beeld. Ik zorg dat ze bij IenM op intranet komen. Kan je niet wachten of heb je geen toegang tot intranet?....laat het me weten dan stuur ik ze naar je toe. 

Kennis: Circulaire economie in het topsectorenbeleid en in de Nationale Wetenschapsagenda

Maandag bij EZ een workshop geleid over kennis rond de Circulaire Economie. Loyaal kwam weer een flinke groep deskundigen van universiteiten, kennisinstituten en HBO's opdraven om over de benodigde kennis voor de circulaire economie van gedachten te wisselen. Zeker niet voor de eerste keer, vandaar dat ik in mijn intro kon aangeven dat ze vast wel eens denken in cirkels te draaien. Dat is dan misschien wel passend bij de thematiek, maar daarmee nog niet aangenaam. Wel aangenaam was de opbrengst, die dan ook groot en goed was te noemen. Een compliment voor de deelnemers en niet in de laatste plaats voor Mattheus van der Pol (EZ, Rijksbrede programma CE) en Oscar van den Brink (EZ, topsector chemie) die een flinke verdieping op de topsector two pager maatschappelijke uitdaging CE konden oogsten. En zeker ook voor Friedel Filius (KIS, trekker kennisagenda CE) en Ardi Dortmans (TNO, trekker NWA route CE) die een overtuigende stap hebben gezet met het ontwerpen van het startimpulsprogramma voor de NWA route CE. Het idee om kennisvragen te linken aan één casus (vb bumper van 100% gerecycled plastic, gerecyclede baksteen) of icoon (vb Schiphol) vind ik dan ook zeer kansrijk en aansprekend. Nu is het aan OCW, EZ, BZK, NWO en IenM (!) om met enige spoed het geld bijeen te brengen en de governance in te richten. 

Kennis: Lunchsessie NWA blauwe route

Volle bak woensdag bij de lunchsessie Nationale Wetenschapsagenda Over de Blauwe route. Het was zo gezegd even alle hens aan dek om snel voldoende stoelen bij te zetten. Naast een flinke vertegenwoordiging IenM'ers waren ook de kennisaanbieders van NIOZ, Deltares, MARIN, KWR, RIVM, TNO, IMARES enz veelal op directieniveau aanwezig. Na een korte intro van mijn kant over de IenM postie tov de NWA, lichtte Henk Brinkhuis (NIOZ) de blauwe route toe. Bekijk vooral het strakke filmpje even. De discussie aan de hand van vragen over naar welke thema's  de belangstelling van IenM uitgaat en hoe de governance en de financiering in elkaar zou moeten zitten was waarschijnlijk alleen voor de fijnproevers interessant. Feit blijft dat de kennisinstituten reikhalzend uitkijken naar wat extra financiering na jaren van krimp en dat die financiering nog wel even op zich laat wachten. Vooral  als de begroting 2018 een beleidsneutrale begroting wordt vanwege een nog niet aangetreden nieuw kabinet. Wellicht dat er in afwachting van het eventuele grote geld voor de blauwe route er toch iets van een startimpuls kan komen om een beginnetje te maken - de boot van de kant te krijgen als het ware. Maar goed dan moet er net als dat voor de route circulair economie het geval is, een beleidsurgentie gevoeld worden en comfort ontstaan bij de expliciete beleidsrelevantie van het geplande onderzoek. Hoe dan ook zelf voel ik een hoge gunfactor, dat is alvast iets.

https://youtu.be/QEnjNNS_a0k

Kennis: Op bezoek bij het nieuwe kantoor van het KiM

Vorige week is het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) verhuist van tussen de altijd wat drukke beleidscollega's op de Plesmanweg, naar een wel heel rustig, maar ook ruim bemeten kantoor aan de Bezuidenhoutseweg. Het KiM is daarmee het eerste slachtoffer van de uitroldictatuur van HNW. De vlektekenaars wilden niet aan uitzonderingen en vonden dat studieuze wetenschappers zich - one size fits all - maar aan moesten passen aan het gemiddelde activiteitenpatroon van een beleidsmewerker waarbij een halve werkplek en nul ruimte voor naslagwerken de maat is. Nu heeft het KiM dus voor een ruim kantoor op een andere plek gekozen. Maar goed deze strategie van de werkplekvluchteling, hoe begrijpelijk dan ook, heeft ook risico's. Fysieke beleidsnabijheid met 'kennis aan tafel' als meest in het oogspringende verschijningsvorm daarvan was nu juist het unique selling point van het KiM. Hoogtijd om eens mee te denken over afstandsmitigatie. Het gaat om 500 meter tussen het KiM-kantoor en het kantoor aan de Rijnstraat waar de beleidscollega's komen te zitten. Zeven minuten zuivere looptijd als je eenmaal buiten bent. Voor de hand ligt natuurlijk dat de KiM'ers zich ieder enige malen per week op de Rijnstraat laten zien. Daar is al goed over nagedacht, zo is het bijna niet mogelijk om te printen bij KiM. Maar het moet wel van twee kanten komen en hoe krijg je beleidscollega's naar het KiM? Ik denk dan naast een welkomstreceptie aan ontbijt-(direct uit de trein!), lunch en borrelsessies met een zekere verwencomponent. Goede koffie is daarbij een eerste vereiste en daar gaat het al fout. Ik ben vrijdag geweest en de koffie daar is niet geschikt voor humane consumptie. Als je aan de cappuccino ruikt ga je vermoeden dat er iets in de leidingen van het apparaat groeit. De foto voeg ik als bewijsvoering toe (exhibit a: plantenbak in het nieuwe KiM-kantoor). Dus KiM-collega's stap 1 van de afstandsmitigatie: handhaaf de absent printer strategy en investeer het zo bespaarde geld in een goed espresso-apparaat!

Kennis: Big Data voor verkeersveiligheid

Samen met Jordi ben ik opzoek naar een nieuwe geschikte pilot-studie voor het SKIA-thema Big Data. Momenteel zijn we in gesprek met de collega's van verkeersveiligheid die druk in de weer zijn met het nadenken over hoe te komen tot betere registratie van verkeersongevallen en met risico-gestuurd verkeersveiligheidsbeleid. Ingewikkelde materie waarin in binnen- en buitenland al veel aan geëxperimenteerd wordt. Omdat privacy-aspecten begrijpelijkerwijs beperkingen opleggen en de politie naast alle andere prioriteiten maar beperkte tijd heeft voor gedetailleerde registratie, denk ik in de richting van crowd sourcing. Kijkend naar het buitenland is er een mooi voorbeeld in Californië, waar UC Berkely een app heeft ontwikkeld om (bijna) ongelukken van voetgangers en fietsers in beeld te brengen. Een andere aanpak is een vorm predictive policing uit Indiana waar kaarten worden gemaakt en vrijgegeven van waar ongelukken gebeuren op welk tijdstip van de dag. Hier zitten nog allerlei haken en ogen aan en het is vaak ook even zoeken naar de optimale link met handelingsperspectieven van politie, ambulancediensten, verschillende typen wegbeheerders en de natuurlijk het gedrag van de mobilist zelf. Zoals gezegd ingewikkeld en ik begin dan ook pas net in de fase van bewust onbekwaam aan te landen. Maar fascinerend is het. 

Strategie: Hitte in het Deltaplan

Van de week in Amersfoort bestuurlijk diner pensant begeleid voor Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. In mijn opening kon ik weer heerlijk verhalen over hoe ik tegen een hitte-eiland aan woon en hoe ik vanaf Hemelvaartsdag weer met schaduwenschermen in de weer ben om de binnentemperatuur enigzins aangenaam te houden. Toeval of niet twee uur later kwam bij de wrap up meer aandacht voor hittestress er overduidelijk als één van de meenaarhuisneemboddschappen uit. Gedurende de avond bleek namelijk al dat hittestress niet beperkt blijft tot de concrete jungle van de grote stad maar dat de eerste afgeronde klimaatstresstesten laten zien dat ook kleine gemeenten hier mee te kampen hebben.   Veel minder fotogeniek dan een overstroming maar in ieder geval in Europa vele malen dodelijker. Zie ook  http://kisenmeer.blogspot.com/2015/06/kennis-de-stress-van-hittestress.html?spref=tw